Διάλεξη για την βενετοκρατούμενη Κρήτη από την προϊσταμένη του Γραφείου Τύπου Μαρία Μονδέλου (Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας, 8/5/2012)

Διάλεξη με θέμα «Η περίοδος της βενετοκρατίας στην Κρήτη – Η βενετοκρατούμενη Σητεία» έδωσε η προϊσταμένη του Γραφείου Τύπου, Μαρία Μονδέλου, στις 8 Μαίου στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας.
Η διάλεξη πραγματοποιήθηκε ύστερα από πρόσκληση του Ινστιτούτου Διεπιστημονικών Σπουδών (Institute of Interdisciplinary Studies) “Artes Liberales” του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας, με πρωτοβουλία της καθηγήτριας Malgorzata Borowska, διευθύντριας του Τμήματος Νεοελληνικής Φιλολογίας, και αποτελεί συνέχεια διαλέξεων που δίνει η Μ. Μονδέλου στην διάρκεια του εκάστοτε ακαδημαϊκού έτους, από το 2009 και εξής.
Η διάλεξη απευθυνόταν στους φοιτητές του Β΄ έτους της Νεοελληνικής Φιλολογίας και εντάχθηκε στο πλαίσιο της διδασκαλίας γνωστικού αντικειμένου με θέμα «Κρητικά αριστουργήματα της περιόδου της Αναγέννησης».
Ως προς το περιεχόμενο της διάλεξης, στο πρώτο μέρος παρουσιάστηκαν τα σημαντικότερα ορόσημα των μακραίωνων ελληνο-βενετικών σχέσεων, ποικίλες όψεις της ιστορίας της βενετοκρατίας στον ελληνικό χώρο, καθώς και τα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας, ενώ επισημάνθηκαν συμπεράσματα των σύγχρονων ερευνών, οι οποίες αποδεικνύουν την ύπαρξη ενός κοινού ελληνο-βενετικού πολιτισμού, καρπού της δυτικής και της βυζαντινής παράδοσης.
Αναλύθηκαν τα κύρια γνωρίσματα της ιστορίας μίας από τις σημαντικότερες βενετικές κτήσεις, της Κρήτης, καθώς και τα χαρακτηριστικά των τεσσάρων μεγαλύτερων πόλεων  της εποχής (Χάνδακας, Χανιά, Ρέθυμνο, Σητεία). Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη λεγόμενη «Κρητική Αναγέννηση» και σε επιτεύγματα του βενετο-κρητικού πολιτισμού της ύστερης περιόδου (με ενδεικτικά παραδείγματα  από την λογοτεχνία, την ποίηση, την ζωγραφική, την αρχιτεκτονική κλπ.).
Στη συνέχεια, παρουσιάστηκαν συνοπτικά τα κυριότερα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας στη Σητεία (πόλη και ύπαιθρος), κυρίως κατά την ύστερη περίοδο της βενετοκρατίας (16^ος και 17^ος αι.), οι θεσμοί που εισήγαγε η Βενετία στην πόλη, η κοινωνική διαστρωμάτωση της πόλης και της υπαίθρου, οι κοινωνικές σχέσεις, τα χαρακτηριστικά της οικονομίας, η μορφή της πόλης και ο τρόπος ζωής των κατοίκων. Ειδική μνεία έγινε σε ιστορικά στοιχεία για τον καταγόμενο από την Σητεία Βιτσέντζο Κορνάρο, ποιητή του Ερωτόκριτου, έργο το οποίο αποτελεί αντικείμενο σπουδών των φοιτητών του Β΄ έτους.
Τέλος, παρουσιάστηκαν στους φοιτητές αντίγραφα ανέκδοτων χειρογράφων της εποχής και αναγνώστηκε τμήμα του περιεχομένου τους.

Advertisement

Διάλεξη “Βενετία και Κρήτη – Η πόλη της Σητείας στην περίοδο της βενετοκρατίας” στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας και τον πολωνικό “Σύλλογο Φίλων της Ελλάδας” (28/5/2011)

Διάλεξη με θέμα «Βενετία και Κρήτη – Η πόλη της Σητείας στην περίοδο της βενετοκρατίας» έδωσε η προϊσταμένη του Γραφείου Τύπου, Μαρία Μονδέλου, στις 28 Μαίου στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας.
Την διάλεξη διοργάνωσαν από κοινού το Ινστιτούτο Διεπιστημονικών Σπουδών (Institute of Interdisciplinary Studies) “Artes Liberales” του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας (όπου υπάγεται το τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας) και ο πολωνικός «Σύλλογος Φίλων της Ελλάδας».
Η διάλεξη απευθυνόταν στους φοιτητές Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Βαρσοβίας, και κυρίως σε φιλέλληνες, μέλη του «Συλλόγου Φίλων της Ελλάδας». Παρευρέθησαν και λέκτορες ελληνικής γλώσσας και νεοελληνικής φιλολογίας του Κέντρου Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας, καθώς και του Πανεπιστημίου του Πόζναν, αλλά και καθηγητές άλλων Σχολών του Πανεπιστημίου Βαρσοβίας.
Ως προς το περιεχόμενο της διάλεξης, σημειώνουμε ότι παρουσιάστηκαν αρχικά τα σημαντικότερα ορόσημα των μακραίωνων ελληνο-βενετικών σχέσεων και έγινε αναφορά σε όψεις της ιστορίας της βενετοκρατίας στον ελληνικό χώρο και στα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας. Επισημάνθηκαν  συμπεράσματα των σύγχρονων ερευνών, οι οποίες αποδεικνύουν την ύπαρξη ενός κοινού ελληνο-βενετικού πολιτισμού, καρπού της δυτικής και της βυζαντινής παράδοσης.
Αναλύθηκαν τα κύρια γνωρίσματα της ιστορίας μίας από τις σημαντικότερες βενετικές κτήσεις, της Κρήτης, καθώς και τα χαρακτηριστικά των τεσσάρων μεγαλύτερων πόλεων  (Χάνδακας, Χανιά, Ρέθυμνο, Σητεία). Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη λεγόμενη «Κρητική Αναγέννηση» και σε επιτεύγματα του βενετο-κρητικού πολιτισμού της ύστερης περιόδου (με ενδεικτικά παραδείγματα  από την λογοτεχνία, την ποίηση, την ζωγραφική, την αρχιτεκτονική).
Στη συνέχεια, παρουσιάστηκαν συνοπτικά τα κυριότερα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας στη Σητεία (πόλη και ύπαιθρος), κυρίως κατά την ύστερη περίοδο της Βενετοκρατίας (16^ος και 17^ος αι.), οι θεσμοί που εισήγαγε η Βενετία στην πόλη, η κοινωνική διαστρωμάτωση της πόλης και της υπαίθρου, οι κοινωνικές σχέσεις, τα χαρακτηριστικά της οικονομίας, η μορφή της πόλης και ο τρόπος ζωής των κατοίκων.
Ακολούθησε συζήτηση με τους παριστάμενους και δόθηκαν απαντήσεις σε ερωτήσεις τους.

Διάλεξη προϊσταμένης Γραφείου Τύπου Μαρίας Μονδέλου για την βενετοκρατούμενη Κρήτη (Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας, 29/3/2011)

Διάλεξη με θέμα «Η περίοδος της βενετοκρατίας στην Κρήτη» έδωσε η προϊσταμένη του Γραφείου Τύπου, Μαρία Μονδέλου, στις 29 Μαρτίου στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας.
Πραγματοποιήθηκε ύστερα από πρόσκληση του Ινστιτούτου Διεπιστημονικών Σπουδών (Institute of Interdisciplinary Studies) “Artes Liberales” του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας, με πρωτοβουλία της καθηγήτριας Malgorzata Borowska, διευθύντριας του Τμήματος Νεοελληνικής Φιλολογίας, και αποτελεί συνέχεια διαλέξεων που δόθηκαν το 2009 και το 2010.
Η διάλεξη απευθυνόταν στους φοιτητές του Β΄ έτους της Νεοελληνικής Φιλολογίας, στο πλαίσιο του μαθήματος «Κρητικά αριστουργήματα της περιόδου της Αναγέννησης».
Στο πρώτο μέρος παρουσιάστηκαν τα σημαντικότερα ορόσημα της βενετικής ιστορίας και των μακραίωνων ελληνο-βενετικών σχέσεων, με έμφαση στις σχέσεις Βενετίας και Βυζαντίου. Έγινε αναφορά σε όψεις της ιστορίας της Βενετοκρατίας στον ελληνικό χώρο και στα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας και επισημάνθηκαν ορισμένα από τα συμπεράσματα των σύγχρονων ερευνών, οι οποίες αποδεικνύουν την ύπαρξη ενός κοινού ελληνο-βενετικού πολιτισμού, καρπού της δυτικής και της βυζαντινής παράδοσης.
Αναλύθηκαν τα κύρια γνωρίσματα της ιστορίας μίας από τις σημαντικότερες βενετικές κτήσεις, της Κρήτης, καθώς και τα χαρακτηριστικά των τεσσάρων μεγαλύτερων πόλεων  (Χάνδακας, Χανιά, Ρέθυμνο, Σητεία). Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη λεγόμενη «Κρητική Αναγέννηση» και σε επιτεύγματα του βενετο-κρητικού πολιτισμού της ύστερης περιόδου (με ενδεικτικά παραδείγματα  από την λογοτεχνία, την ποίηση, την ζωγραφική).
Στη συνέχεια, παρουσιάστηκαν συνοπτικά τα κυριότερα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας στη Σητεία (πόλη και ύπαιθρος), κυρίως κατά την ύστερη περίοδο της Βενετοκρατίας (16^ος και 17^ος αι.), οι θεσμοί που εισήγαγε η Βενετία στην πόλη, η κοινωνική διαστρωμάτωση της πόλης και της υπαίθρου, οι κοινωνικές σχέσεις, τα χαρακτηριστικά της οικονομίας, η μορφή της πόλης και ο τρόπος ζωής των κατοίκων. Ειδική μνεία έγινε σε ιστορικά στοιχεία για τον καταγόμενο από την Σητεία Βιτσέντζο Κορνάρο, ποιητή του Ερωτόκριτου, έργο το οποίο αποτελεί αντικείμενο σπουδών των φοιτητών του Β΄ έτους.
Τέλος, παρουσιάστηκαν στους φοιτητές αντίγραφα ανέκδοτων χειρογράφων της εποχής και αναγνώστηκε τμήμα του περιεχομένου τους.

El Greco`s masterpiece in Thessaloniki

(GREEK NEWS AGENDA) “The Coronation of the Virgin,” one of the masterpieces painted by Doménicos Theotokópoulos, widely known as El Greco, is currently exhibited at the Teloglion Foundation of Art in Thessaloniki. 
The oil painting on canvas (57 x 79.3 cm), dates back to 1603-1605, the creative period of the artist. El Greco painted this masterpiece for the chapel of the Hospital de la Caridad near Todelo.
The painting was acquired by the Alexandros S. Onassis Public Benefit Foundation in 2008 and is temporarily housed in the National Gallery until the completion of the “Onassis Cultural Centre, Athens.”
“The Coronation of the Virgin” will be on display at Teloglion Foundation until May, 2010.

Διάλεξη για την βενετοκρατούμενη Σητεία στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας (23/2/2010)

Διάλεξη με θέμα «Η βενετοκρατούμενη Σητεία – Αρχειακή έρευνα για την ιστορία της πόλης» έδωσε η Γραμματέας Επικοινωνίας του Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας Βαρσοβίας, Μαρία Μονδέλου, στις 23 Φεβρουαρίου στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας.
Πρόκειται για την δεύτερη διάλεξη που πραγματοποιείται ύστερα από πρόσκληση του Ινστιτούτου Διεπιστημονικών Σπουδών (Institute of Interdisciplinary Studies) “Artes Liberales” του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας, με πρωτοβουλία της καθηγήτριας Malgorzata Borowska, διευθύντριας του Τμήματος Νεοελληνικής Φιλολογίας.
Την διάλεξη παρακολούθησαν οι φοιτητές του Β΄ έτους της Νεοελληνικής Φιλολογίας, στο πλαίσιο του μαθήματος «Κρητικά αριστουργήματα της περιόδου της Αναγέννησης».
Παρουσιάστηκαν, αρχικά, τα κυριότερα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας στη Σητεία (πόλη και ύπαιθρος), κυρίως κατά την ύστερη περίοδο της Βενετοκρατίας (16^ος και 17^ος αι.), και αναλύθηκαν ορισμένοι από τους θεσμούς που εισήγαγε η Βενετία στην πόλη (διοικητική οργάνωση, εκκλησιαστικοί θεσμοί, δικαιοσύνη). Έγινε αναφορά, μεταξύ άλλων, στην κοινωνική διαστρωμάτωση της πόλης και της υπαίθρου, τις κοινωνικές σχέσεις, τα χαρακτηριστικά της οικονομίας, τη μορφή της πόλης και τον τρόπο ζωής των κατοίκων. Ιδιαίτερη μνεία έγινε στον καταγόμενο από την Σητεία Βιτσέντζο Κορνάρο, ποιητή του Ερωτόκριτου, έργο το οποίο αποτελεί αντικείμενο σπουδών των φοιτητών του Β΄ έτους.
Οι φοιτητές ενημερώθηκαν για τον τρόπο αναζήτησης ανέκδοτου αρχειακού υλικού σε Αρχεία και Βιβλιοθήκες της Ιταλίας, όπως το Κρατικό Αρχείο της Βενετίας, το Αρχείο του Βατικανού και η Μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας. Επισημάνθηκαν τα κυριότερα χαρακτηριστικά των πηγών (επίσημες πηγές, συμβολαιογραφικό αρχείο), καθώς και μερικά συμπεράσματα από τη μελέτη του υλικού, τα οποία παρουσιάζονται στην υπό εκπόνηση διδακτορική διατριβή της ομιλήτριας.
Τέλος, παρουσιάστηκαν στους φοιτητές αντίγραφα ανέκδοτων χειρογράφων της εποχής, τα οποία αναγνώστηκαν, με παράλληλη εξήγηση βασικών κανόνων  παλαιογραφίας. 

Professor Borowska, Maria Mondelou and the students

Lecture “The Venetian Dominion in Sitia (Crete) – Research on the history of the town” (University of Warsaw, 23/2/2010) 

A lecture about “The Venetian  Dominion in Sitia (Crete) – Research on the history of the town” was hold by the Press Attachè of the Embassy of Greece in Warsaw, Maria Mondelou, on the 23rd February at the University of Warsaw.
It was the second lecture that took place, after the one on the 8^th of December 2009, following an invitation by the Institute of Interdisciplinary Studies “Artes Liberales” of the University of Warsaw and the director at the Department of Modern Greek Philology, Malgorzata Borowska.
The lecture was attended by the students of the 4^th semester in Modern Greek Philology, that includes lessons on the subject “Cretan masterpieces of the Renaissance”.
Main aspects of the Venetian dominion in the territory of Sitia (town and villages), particularly during the late period of the Venetian dominion (16^th and 17^th centuries), as well as some of the institutions that Venice introduced in Sitia (administration, ecclesiastical institutions, justice etc.) were analysed. The social stratification in the town and the villages, the social relations, the characteristics of the economy, the form of the town and the way of life of the inhabitants were, also, described. A partiticular mention was made for Vitsentzos Kornaros, born in Sitia, famous for his poem “Erotokritos”, which is included in the studies of the Polish students.
The students were informed about the research of unpublished sources of archives, that was effected by the lecturer in Archives and Libraries in Italy, such as the National Archive of Venice, the Vatican Archives and the “Marciana”  Library of Venice. Main characteristics of the sources (official documents and notarial archives) were highlighted, as well as some of the results of the study, which are presented in the PhD of the lecturer.
Finally, copies of unedited documents of the 16^th century were presented and read to the students.

Wykład na temat Sitii pod panowaniem weneckim, wygłoszony na Uniwersytecie Warszawskim (23/2/2010)

Wykład pod tytułem „Sitia, pod panowaniem weneckim – badanie archiwalne na temat historii miasta” został wygłoszony przez Marię Mondelou, Attaché Prasowego Ambasady Grecji w dniu 23 lutego na Uniwersytecie Warszawskim.
Był to już drugi wykład wygłoszony pod otrzymaniu zaproszenia przez Instytut Studiów Interdyscyplinarnych „Artes Liberales” z inicjatywy profesor dr hab. Małgorzaty Borowskiej, Kierownika Wydziału Filologii Nowogreckiej. 
Wykład został wysłuchany przez studentów II roku filologii nowogreckiej w ramach zajęć „Kreteńskie arcydzieła okresu Odroczenia”.

Ζακλίν ντε Ρομιγύ “Μαθήματα ελληνικών”

Χωρίς όραση, η 96χρονη γαλλίδα ελληνίστρια Ζακλίν ντε Ρομιγύ εξακολουθεί να γράφει για την επικαιρότητα των αρχαίων ελληνικών, δίνοντάς μας σύντομα μαθήματα γλώσσας.
Σε μια εποχή έντονων ανακατατάξεων η 96χρονη Ζακλίν ντε Ρομιγύ εξακολουθεί να είναι η πιο ζωηρή υπέρμαχος μιας υπόθεσης φαινομενικά χαμένης: της διατήρησης των ελληνικών γραμμάτων στα ευρωπαϊκά σχολεία. Η συγκυρία είναι δύσκολη. Πρώτον, τίθεται το ερώτημα πόσες πιθανότητες έχει η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας να επιζήσει στον καιρό της «ψηφιακής επανάστασης» και της διάδοσης του Διαδικτύου. Και σαν να μην έφτανε αυτό, εδώ και μισό αιώνα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες πλήττει τις κλασικές σπουδές μια ιδιαιτέρως σοβαρή και επικίνδυνη κρίση. Εκδηλώθηκε αντίδραση στην ιδέα ότι τα αρχαία έργα ήταν ανέκαθεν ανώτερα. Υποστηρίχτηκε η άποψη ότι έχουμε «κατακλυστεί από τα ελληνικά!». Δημιουργήθηκαν έριδες που θα μπορούσαν να συνοψιστούν στον τίτλο «Διαμάχη ανάμεσα στους Αρχαίους και στους Σύγχρονους». Σε αυτόν τον αγώνα η μεγάλη κυρία των ελληνικών γραμμάτων προχωρεί για άλλη μία φορά ένα βήμα μπροστά από την εποχή της. Προβλέπει ότι η κρίση θα είναι σύντομη. Και προκειμένου να μην τρέφει κανείς καμία αμφιβολία ως προς αυτό, αφήνει μία ακόμη παρακαταθήκη στους επιγόνους της με το βιβλίοΜαθήματα ελληνικών(γαλλικός τίτλος:Ρetites lecons sur le grec ancien, δηλαδή Σύντομα μαθήματα αρχαίων ελληνικών ), το οποίο έγραψε το 2008 αμέσως μετά τοΡourquoi la Grece? (Γιατί η Ελλάδα;). Αυτή τη φορά απλώς χρειάστηκε τη συνεργασία της πρώην μαθήτριάς της, επίσης ελληνίστριας, Μονίκ Τρεντέ.
 Η συγγραφέας μάς θυμίζει ότι η εν λόγω διαμάχη δεν είχε τη δύναμη να ανακόψει τη διάδοση των ελληνικών, τα οποία συνέχισαν να διδάσκονται όλο και πιο έντονα όχι μόνο στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες αλλά και στον Νέο Κόσμο, ενώ ακόμη πολλά έργα της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας αντλούν την έμπνευσή τους από την Ελλάδα. Η Ελλάδα, ο μύθοι της, οι ήρωές της εξακολουθούν να είναι «στη μόδα»… Και αυτό δεν είναι διόλου παράξενο. Με βάση τη σύντομη ιστορική αναδρομή της ντε Ρομιγύ σε αυτό το βιβλίο, στο σημείο που μπορεί να νομίσει κανείς ότι όλα τελειώνουν για την ελληνική γλώσσα, εκεί ακριβώς όλα αρχίζουν. «Συνέβη αυτό όταν το Βυζάντιο, τη μόνη ελπίδα που είχε απομείνει για να διατηρηθεί ζωντανή η ελληνική γλώσσα, έπεσε στα χέρια των Τούρκων. Αντί να πεθάνει η ελληνική γλώσσα μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους, ήταν ακριβώς τότε που πολλοί Ελληνες της Κωνσταντινούπολης μετανάστευσαν στην Ευρώπη, εκδηλώθηκαν κάποιες προσπάθειες αναβίωσης των ελληνικών στη Φλωρεντία, άρχισε ο Ερασμος στο Ρότερνταμ να προτρέπει ολόκληρη την Ευρώπη να μάθει ελληνικά, ήρθε και η ανακάλυψη της τυπογραφίας το 1440 και συνέβαλε καθοριστικά όχι μόνο στη διάδοση των γραμμάτων και στην κυκλοφορία των γλωσσών, αλλά και στην εξάπλωση της διδασκαλίας των ελληνικών (…). Και αν νιώθουμε ότι μπαίνουμε σε έναν νέο Μεσαίωνα, αν οι μελετητές των αρχαίων γλωσσών, που αρχίζουν να σπανίζουν πλέον στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, θυμίζουν αναπόφευκτα τους αντιγραφείς του 13ου αιώνα που με τον ζήλο τους κρατούσαν άσβεστη τη φλόγα στα κελιά των μοναστηριών, μπορούμε τουλάχιστον να ελπίζουμε, καθώς όλα οδεύουν πιο γρήγορα σήμερα από ό,τι στο παρελθόν, ότι η κρίση θα είναι σύντομη και θα παρέλθει γρήγορα».
Η Ζακλίν ντε Ρομιγί μοιάζει να έχει υπόψη της την πολύ σύγχρονη φαινομενολογία των προβλέψεων όταν αποφαίνεται στα Μαθήματα ελληνικών: «Οπως και να ΄χει- και για να παραμείνουμε στην εκπληκτική ιστορία μιας εξελικτικής πορείας που μας οδηγεί από τον 15ο αιώνα π.Χ. μέχρι τον 21ο- το σίγουρο είναι πως σαστίζει κανείς μπροστά στη δύναμη με την οποία διαδόθηκε η ελληνική γλώσσα μέσα από τόσες κρίσεις και αναγεννήσεις». Υπάρχει μια σιωπηρή υπόσχεση σε μια διαδικασία φυσιολογικής ανάπτυξης, την οποία εγγυάται η φύση. Πώς εξηγείται όμως το συγκεκριμένο φαινόμενο; Ο πρώτος λόγος που συνέβαλε καταλυτικά στην εξάπλωση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας ανά τους αιώνες ήταν η άρρηκτη σχέση η οποία συνέδεσε τη γλώσσα με τη θαυμαστή ακτινοβολία των έργων που γράφηκαν σε αυτήν. Πέρα από το ότι η Ελλάδα επινόησε διαδοχικά όλα σχεδόν τα λογοτεχνικά είδη, σχεδόν όλους τους μύθους και μεγάλο αριθμό σπουδαίων φιλοσοφικών δογμάτων, η ελληνική γλώσσα δεν αποτελεί μόνο μέσο πρόσβασης στα ίδια τα κείμενα. Είναι εξίσου αλήθεια ότι το ποιόν της ελληνικής γλώσσας διαμόρφωσε το ποιόν των έργων. 
Οπως επιχειρεί να δείξει η συγγραφέας σε αυτό το ύστατο εγχειρίδιο ελληνικών με πλήθος παραδειγμάτων, τα λογοτεχνικά έργα επιβλήθηκαν μέσα στους αιώνες ακολουθώντας μια συνεχή ροή από επινοήσεις που επέτρεπαν στη γλώσσα να ανανεώνεται, προσδίδοντάς της μια αίσθηση γλωσσικής έκφρασης η οποία συνδυάζει ακρίβεια και ομορφιά. Εκπλήσσεται κανείς από την ικανότητα της γλώσσας αυτής να εκφράζει τόσες ποιητικές και φιλοσοφικές ανακαλύψεις, σημειώνει η Ρομιγύ. Το πυκνό αισχύλειο ύφος συνοδεύεται από υποβλητικές παρομοιώσεις και επινοήσεις λέξεων σπάνιας τόλμης: «αργυραμοιβός σωμάτων» ήταν ο θεός του πολέμου Αρης, σαν μικροτραπεζίτης που αντάλλασσε τους νεκρούς όπως ανταλλάσσουμε νομίσματα. Η ευρηματικότητα συνεχίζεται όταν αποκαλεί την ωραία Ελένη «πολυλάνωρ», δηλαδή γυναίκα με πολλούς άντρες, ενώ για το όνομά της σχολιάζει ότι Ελένη σημαίνει «ελένας» (από το ελείν και ναυς), «αυτή που ρημάζει τα καράβια» (Καραβοπνίχτρα). Μάλιστα, η ευφάνταστη υβριστική έκφραση του Αριστοφάνη «κρουνοχυτρολήραιον ει»- λέξη που κατασκεύασε ο ποιητής από τον κρουνό (πηγή), τον χύτρο (τσουκάλι) και το ληρέω (μωρολογώ), για να πει «είσαι ανόητος πολυλογάς»- έχει επιβιώσει, κάτι που πιθανότατα γνώριζε η Ρομιγύ αλλά όχι οι αναγνώστες της, παραλλαγμένη ως τις μέρες μας: «είσαι κρασοκανάτας». ΄
Τα πράγματα σοβαρεύουν όταν έχουμε τη δημιουργία λέξεων ή παραγώγων που επιτρέπουν ακριβέστερη νοηματοδότηση σε ιδέες και νοήματα. «Σήμερα είμαστε σε θέση να αποτιμήσουμε το μέγεθος της αθηναϊκής ευρηματικότητας η οποία, ακριβώς στο κατώφλι του 5ου αιώνα π.Χ., δημιούργησε εντελώς συνειδητά τη λέξη «δημοκρατία». Ο όρος επινοήθηκε ταυτόχρονα με το πολιτικό σύστημα που περιέγραφε και που ίδρυσαν τότε οι Αθηναίοι» γράφει η Ρομιγύ. Την ίδια εποχή γίνεται η διάκριση μεταξύ «ηγεμονίας» και «αυτοκρατορίας», δημοκρατίας και δημαγωγίας, ταξινομούνται οι διάφορες μορφές συγκρότησης μιας πολιτείας. «Ολα αυτά εγγράφονται στον 5ο αιώνα, στον αιώνα της αθηναϊκής ακτινοβολίας, αλλά εγγράφονται πλέον και στις οριστικές κατακτήσεις του πνεύματος και της γλώσσας». Η επινόηση λέξεων και ο εμπλουτισμός του λεξιλογίου πήγαιναν μαζί με την εκλέπτυνση της πολιτικής ανάλυσης. Και παρ΄ όλο που η ελληνική θεωρείται σήμερα νεκρή γλώσσα, μια πλειάδα λέξεων που κατασκευάζονται στη Δύση για να προσδιορίσουν νέες πραγματικότητες είναι ελληνικές- το τηλέφωνο, ο φιλοτελισμός, η ψυχανάλυση. Ακόμη και το όνομα Ευρώπη είναι ελληνικό. Ανήκει στην πριγκίπισσα που ερωτεύεται ο Δίας όταν τη βλέπει να παίζει με τις φίλες της στην παραλία της Σιδώνας. «Είτε μιλάμε για γλώσσα είτε για λογοτεχνία ή για τέχνη, η ελληνική κληρονομιά δεν είναι απλώς μια κληρονομιά κοινή σε όλους τους λαούς της Ευρώπης» καταλήγει η Ρομιγύ. «Είναι ο αρχικός πυρήνας, η “μαγιά” θα λέγαμε της Ευρώπης». Και ακόμη παραπέρα: με τρόπο σταθερό και επίμονο, μέσα από την αρχαία τραγωδία ή την πολιτική επιστήμη, τη μυθολογία ή την ιστορία, το ελληνικό πνεύμα επικεντρώθηκε στην «ανθρώπινη κατάσταση» και όχι στις ιδιαιτερότητες του «ιδιωτεύοντος» ανθρώπου.
«Είναι σίγουρο ότι οι Ελληνες και βίαιοι ήταν, και πολέμους, ακόμα και εμφύλιους, έκαναν. Αυτά είναι τα γεγονότα. Αλλά, όμως, υπάρχουν και τα κείμενα. Κι αυτά εκφράζουν ομόθυμα την άποψη ότι είναι φοβερό να ζει κανείς μέσα στη βία, ότι πρέπει να την ελαττώσουν και να τη σταματήσουν. Ολα τα αρχαία ελληνικά κείμενα που μας έχουν παραδοθεί καταδικάζουν τον πόλεμο με τέτοια δύναμη που παραμένουν μέχρι σήμερα πρότυπα» είπε η αδιαφιλονίκητη μεγάλη κυρία των ελληνικών σπουδών σε παλαιότερη συνέντευξή της στο περιοδικό «Le Ρoint». Για αυτόν τον λόγο έμαθε ελληνικά ο Λουκιανός από τα Σαμόσατα της Συρίας τον 2ο αιώνα μ.Χ., και έγινε τόσο διάσημος συγγραφέας που ενέπνευσε τον Ερασμο στο Ρότερνταμ, τον 15ο αιώνα, ο οποίος βοηθάει τώρα με τη σειρά του τους νεαρούς απογόνους των Γαλατών χιλιόμετρα μακριά από την πατρίδα του να ανακαλύψουν την ελληνική γλώσσα. Κατά τη Ζακλίν ντε Ρομιγύ, η κρίση της εποχής μας αφορά ουσιαστικά στην πραγματικότητα την οργάνωση της εκπαίδευσης διότι, κατά γενική ομολογία, τα ελληνικά απολαμβάνουν την εύνοια των περισσοτέρων μας.
Εκδόσεις Ωκεανίδα
(Πηγή: Το Βήμα)

Διάλεξη για την βενετοκρατούμενη Κρήτη στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας (8/12/2009)

A post-byzantine icon from the collection of the Hellenic Institute of Venice

Διάλεξη με θέμα «Η βενετική περίοδος της ελληνικής ιστορίας – Η βενετοκρατούμενη Κρήτη» έδωσε η Γραμματέας Επικοινωνίας του Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας Βαρσοβίας, Μαρία Μονδέλου, στις 8 Δεκεμβρίου στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας.
Η διάλεξη πραγματοποιήθηκε ύστερα από πρόσκληση του Ινστιτούτου Διεπιστημονικών Σπουδών (Institute of Interdisciplinary Studies) “Artes Liberales” του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας, με πρωτοβουλία της καθηγήτριας Malgorzata Borowska, διευθύντριας του Τμήματος Νεοελληνικής Φιλολογίας.
Την διάλεξη παρακολούθησαν οι φοιτητές του Β΄ έτους της Νεοελληνικής Φιλολογίας, στο πλαίσιο του μαθήματος «Κρητικά αριστουργήματα της περιόδου της Αναγέννησης».
Παρουσιάστηκαν αρχικά, τα σημαντικότερα ορόσημα της βενετικής ιστορίας και των μακραίωνων ελληνο-βενετικών σχέσεων, με έμφαση στις σχέσεις Βενετίας και Βυζαντίου.
Έγινε αναφορά, σε όψεις της ιστορίας της Βενετοκρατίας στον ελληνικό χώρο και στα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας, και επισημάνθηκαν ορισμένα από τα συμπεράσματα των σύγχρονων ερευνών, οι οποίες αποδεικνύουν την ύπαρξη ενός κοινού ελληνο-βενετικού πολιτισμού, καρπού της δυτικής και της βυζαντινής παράδοσης. Αναλύθηκαν τα κύρια γνωρίσματα της ιστορίας των βενετοκρατούμενων περιοχών, με έμφαση στις σημαντικότερες βενετικές κτήσεις, όπως η Κωνσταντινούπολη και η Κρήτη. 
Στη βενετοκρατούμενη Κρήτη ήταν αφιερωμένο το δεύτερο μέρος της ομιλίας. Τονίστηκε η σπουδαιότητα της βενετικής αυτής κτήσης και αναλύθηκαν ορισμένοι από τους θεσμούς που εισήγαγε η Βενετία στο νησί, καθώς και τα χαρακτηριστικά των τεσσάρων μεγαλύτερων πόλεων του νησιού κατά την διάρκεια της βενετοκρατίας (Χάνδακας, Χανιά, Ρέθυμνο, Σητεία). Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη λεγόμενη «Κρητική Αναγέννηση» και σε επιτεύγματα του βενετο-κρητικού πολιτισμού της ύστερης περιόδου (ενδεικτικά παραδείγματα  από την λογοτεχνία, την ποίηση, την ζωγραφική).
Τέλος, έγινε αναφορά στο έργο του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Βενετίας, του οποίου η ομιλήτρια διετέλεσε υπότροφος- ερευνήτρια.
Επισημάνθηκαν η προσφορά του Ινστιτούτου ως του μοναδικού ερευνητικού ιδρύματος της Ελλάδας στο εξωτερικό και η δράση του σε ποικίλους τομείς (επιστημονική έρευνα, εκδόσεις, διοργάνωση συνεδρίων, βιβλιοθήκη, αρχείο χειρογράφων και παλαιών εγγράφων, μουσείο μεταβυζαντινών εικόνων κ.ά.). Παράλληλα, παρουσιάστηκε συνοπτικά η ιστορία της Ελληνικής Κοινότητας Βενετίας, η οποία υπήρξε η σημαντικότερη ελληνική κοινότητα του εξωτερικού. 

 

 

 

 

 

The Hellenic Institute of Venice and the Church of St. George

Lecture “The Venetian Dominion in Greece – Venetian Crete” (University of Warsaw, 8/12)

A lecture about “The Venetian period of Greek history – Crete under venetian rule” was hold by the Press Attache of the Press and Communication Office in Warsaw, Maria Mondelou, on the 8^th December at the University of Warsaw.
The lecturer was invited by the Institute of Interdisciplinary Studies “Artes Liberales” of the University of Warsaw and the director at the Department of Modern Greek Philology, Malgorzata Borowska.
A chronology of Venetian history and of the Greek-Venetian relations was initially presented. Main aspects of the Venetian dominion in Greece were described and the results of contemporary researches, that verify the existence of a common Greek-Venetian culture, product of the Latin and the Byzantine traditions, were highlighted. The most important characteristics regarding the history of regions under Venetian rule, such as Constantinople and Crete, were also presented.
The second part of the lecture was dedicated to the Venetian Crete, a most important Venetian territory. The institutions that Venice introduced in the island and the characteristics of the greater towns (Candia, Canea, Rethymnon, Sitia) during the Venetian dominion were, also, analysed. Particular attention was preserved for the so-called “Cretan Rennaissance” and the aspects of the Venetian-Cretan culture (literature, poetry, painting).
Finally, the Hellenic Institute of Byzantine and Post-Byzantine Studies of Venice and its activities were presented by the lecturer, who has been a researcher of the Institute. It was highlighted  the great importance of this foundation, as the only scientific institution of Greece abroad and several types of its activities (scientific research, editions, organization of conferences, library, archive of manuscripts and old documents, post-byzantaine icons etc.) were described.

It was, also, briefly presented the history of the Greek-Orthodox Confraternity of Venice, which for centuries has been the most important Greek Community abroad.