Διάλεξη για την βενετοκρατούμενη Κρήτη από την προϊσταμένη του Γραφείου Τύπου Μαρία Μονδέλου (Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας, 8/5/2012)

Διάλεξη με θέμα «Η περίοδος της βενετοκρατίας στην Κρήτη – Η βενετοκρατούμενη Σητεία» έδωσε η προϊσταμένη του Γραφείου Τύπου, Μαρία Μονδέλου, στις 8 Μαίου στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας.
Η διάλεξη πραγματοποιήθηκε ύστερα από πρόσκληση του Ινστιτούτου Διεπιστημονικών Σπουδών (Institute of Interdisciplinary Studies) “Artes Liberales” του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας, με πρωτοβουλία της καθηγήτριας Malgorzata Borowska, διευθύντριας του Τμήματος Νεοελληνικής Φιλολογίας, και αποτελεί συνέχεια διαλέξεων που δίνει η Μ. Μονδέλου στην διάρκεια του εκάστοτε ακαδημαϊκού έτους, από το 2009 και εξής.
Η διάλεξη απευθυνόταν στους φοιτητές του Β΄ έτους της Νεοελληνικής Φιλολογίας και εντάχθηκε στο πλαίσιο της διδασκαλίας γνωστικού αντικειμένου με θέμα «Κρητικά αριστουργήματα της περιόδου της Αναγέννησης».
Ως προς το περιεχόμενο της διάλεξης, στο πρώτο μέρος παρουσιάστηκαν τα σημαντικότερα ορόσημα των μακραίωνων ελληνο-βενετικών σχέσεων, ποικίλες όψεις της ιστορίας της βενετοκρατίας στον ελληνικό χώρο, καθώς και τα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας, ενώ επισημάνθηκαν συμπεράσματα των σύγχρονων ερευνών, οι οποίες αποδεικνύουν την ύπαρξη ενός κοινού ελληνο-βενετικού πολιτισμού, καρπού της δυτικής και της βυζαντινής παράδοσης.
Αναλύθηκαν τα κύρια γνωρίσματα της ιστορίας μίας από τις σημαντικότερες βενετικές κτήσεις, της Κρήτης, καθώς και τα χαρακτηριστικά των τεσσάρων μεγαλύτερων πόλεων  της εποχής (Χάνδακας, Χανιά, Ρέθυμνο, Σητεία). Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη λεγόμενη «Κρητική Αναγέννηση» και σε επιτεύγματα του βενετο-κρητικού πολιτισμού της ύστερης περιόδου (με ενδεικτικά παραδείγματα  από την λογοτεχνία, την ποίηση, την ζωγραφική, την αρχιτεκτονική κλπ.).
Στη συνέχεια, παρουσιάστηκαν συνοπτικά τα κυριότερα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας στη Σητεία (πόλη και ύπαιθρος), κυρίως κατά την ύστερη περίοδο της βενετοκρατίας (16^ος και 17^ος αι.), οι θεσμοί που εισήγαγε η Βενετία στην πόλη, η κοινωνική διαστρωμάτωση της πόλης και της υπαίθρου, οι κοινωνικές σχέσεις, τα χαρακτηριστικά της οικονομίας, η μορφή της πόλης και ο τρόπος ζωής των κατοίκων. Ειδική μνεία έγινε σε ιστορικά στοιχεία για τον καταγόμενο από την Σητεία Βιτσέντζο Κορνάρο, ποιητή του Ερωτόκριτου, έργο το οποίο αποτελεί αντικείμενο σπουδών των φοιτητών του Β΄ έτους.
Τέλος, παρουσιάστηκαν στους φοιτητές αντίγραφα ανέκδοτων χειρογράφων της εποχής και αναγνώστηκε τμήμα του περιεχομένου τους.

Advertisement

Διάλεξη προϊσταμένης Γραφείου Τύπου Μαρίας Μονδέλου για την βενετοκρατούμενη Κρήτη (Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας, 29/3/2011)

Διάλεξη με θέμα «Η περίοδος της βενετοκρατίας στην Κρήτη» έδωσε η προϊσταμένη του Γραφείου Τύπου, Μαρία Μονδέλου, στις 29 Μαρτίου στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας.
Πραγματοποιήθηκε ύστερα από πρόσκληση του Ινστιτούτου Διεπιστημονικών Σπουδών (Institute of Interdisciplinary Studies) “Artes Liberales” του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας, με πρωτοβουλία της καθηγήτριας Malgorzata Borowska, διευθύντριας του Τμήματος Νεοελληνικής Φιλολογίας, και αποτελεί συνέχεια διαλέξεων που δόθηκαν το 2009 και το 2010.
Η διάλεξη απευθυνόταν στους φοιτητές του Β΄ έτους της Νεοελληνικής Φιλολογίας, στο πλαίσιο του μαθήματος «Κρητικά αριστουργήματα της περιόδου της Αναγέννησης».
Στο πρώτο μέρος παρουσιάστηκαν τα σημαντικότερα ορόσημα της βενετικής ιστορίας και των μακραίωνων ελληνο-βενετικών σχέσεων, με έμφαση στις σχέσεις Βενετίας και Βυζαντίου. Έγινε αναφορά σε όψεις της ιστορίας της Βενετοκρατίας στον ελληνικό χώρο και στα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας και επισημάνθηκαν ορισμένα από τα συμπεράσματα των σύγχρονων ερευνών, οι οποίες αποδεικνύουν την ύπαρξη ενός κοινού ελληνο-βενετικού πολιτισμού, καρπού της δυτικής και της βυζαντινής παράδοσης.
Αναλύθηκαν τα κύρια γνωρίσματα της ιστορίας μίας από τις σημαντικότερες βενετικές κτήσεις, της Κρήτης, καθώς και τα χαρακτηριστικά των τεσσάρων μεγαλύτερων πόλεων  (Χάνδακας, Χανιά, Ρέθυμνο, Σητεία). Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη λεγόμενη «Κρητική Αναγέννηση» και σε επιτεύγματα του βενετο-κρητικού πολιτισμού της ύστερης περιόδου (με ενδεικτικά παραδείγματα  από την λογοτεχνία, την ποίηση, την ζωγραφική).
Στη συνέχεια, παρουσιάστηκαν συνοπτικά τα κυριότερα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας στη Σητεία (πόλη και ύπαιθρος), κυρίως κατά την ύστερη περίοδο της Βενετοκρατίας (16^ος και 17^ος αι.), οι θεσμοί που εισήγαγε η Βενετία στην πόλη, η κοινωνική διαστρωμάτωση της πόλης και της υπαίθρου, οι κοινωνικές σχέσεις, τα χαρακτηριστικά της οικονομίας, η μορφή της πόλης και ο τρόπος ζωής των κατοίκων. Ειδική μνεία έγινε σε ιστορικά στοιχεία για τον καταγόμενο από την Σητεία Βιτσέντζο Κορνάρο, ποιητή του Ερωτόκριτου, έργο το οποίο αποτελεί αντικείμενο σπουδών των φοιτητών του Β΄ έτους.
Τέλος, παρουσιάστηκαν στους φοιτητές αντίγραφα ανέκδοτων χειρογράφων της εποχής και αναγνώστηκε τμήμα του περιεχομένου τους.

Lecture of the writer Theodor Kallifatides at the University of Warsaw (26/3/2010)

The writer Theodor Kallifatides, visiting Warsaw in order to participate at the Conference “Literature and Immigration”, hold a lecture at the University of Warsaw on the 26^th March.
The lecture was attended by the students of Modern Greek Philology at the Institute of Interdisciplinary Studies “Artes Liberales”.
The Greek writer spoke about his life and his decision to immigrate in Sweden, where he lives for the last 45 years. He referred, also, to the subjects that have inspired some of his 40 books and had a discussion with the students who were eager to learn about his new books.
The lecture was proposed by the Press Office of the Greek Embassy in Warsaw, which invited Kallifatides in Poland. The writer had, also, the chance to meet the Greek Ambassador, Gabriel Koptsidis.  

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ “Γιατί το Βυζάντιο”

Γλύκατζη-Αρβελέρ Ελένη

Γιατί το Βυζάντιο

Το «Γιατί το Βυζάντιο», το καινούργιο βιβλίο της Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ, γραμμένο απευθείας στα ελληνικά, αποτελεί ένα απόσταγμα σχεδόν βιωματικό, από την πολύχρονη διδασκαλία της διαπρεπούς βυζαντινολόγου στη Σορβόννη. Απευθύνεται στο ευρύ κοινό και ειδικά σε εκείνους που τους απασχολεί το ζήτημα της ελληνικής ιστορικής συνέχειας.
«Το πόνημα αυτό», αναφέρει η ίδια, «απευθύνεται σε όσους από τους Νεοέλληνες ταλανίζονται με το πρόβλημα της ελληνικής ιστορικής συνέχειας και στους ξένους (κυρίως τους Δυτικοευρωπαίους και τους Αμερικανούς βλαστούς τους) που αρκούνται στην επιλεκτική γνώση του παρελθόντος τους, άσχετα από κάθε ιστορική πραγματικότητα και με μόνο μέλημα τη δικαίωση μιας σύγχρονης πολιτικής προσέγγισης, που υπαγορεύουν συμφέροντα και ενδιαφέροντα, ξένα συχνά από την ιστορία και το αντικείμενό της».
Η συγγραφέας επιχειρεί να αποσαφηνίσει το Βυζάντιο δια του Βυζαντίου, με πολλαπλές αναφορές σε κείμενα – κλειδιά (Τριακονταετηρικός του Ευσεβίου, Κοσμογραφία του Κοσμά Ινδικοπλεύστη, Τακτικά του Λέοντος ΣΤ’ τυο Σοφού, Βίος Ιακώβου του Νεοφωτίστου, Σχόλια του Τζέτζη, Επαναγωγή κ.ά.), τα οποία, κατά τη γνώμη της, εκφράζουν συνοπτικά τα χαρακτηριστικά της βυζαντινής ψυχοσύνθεσης ή σημαδεύουν παραστατικά τομές και στροφές της ιστορίας του Βυζαντίου.
Ο στόχος της Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ είναι ο εξής, όπως τον διατυπώνει στον Πρόλογό της: «Να βάλω, κατά το δυνατόν, έστω εκ του πλαγίου και λάθρα σχεδόν, το Βυζάντιο στη θέση που τα επιτεύγματά του μας υπαγορεύουν: να πω συνοπτικά, εννοώ, αυτά που το αναδεικνύουν ως την πρώτη ευρωπαϊκή αυτοκρατορία και που εξηγούν, όχι μόνο το πολιτιστικό μεγαλείο του (και αυτό ανεπαρκώς ακόμη γνωστό), αλλά και την ασυνήθη για παγκόσμια δύναμη (όπως ήταν κάποτε το Βυζάντιο) μακροβιότητά του».
Η επιλογή των θεμάτων που αναπτύσσονται σχετίζεται κυρίως με φαινόμενα μακράς διαρκείας και μπορούν να ερμηνεύσουν το «Γιατί» της βυζαντινής πολιτικής εμβέλειας (εξ ου και ο τίτλος «Γιατί το Βυζάντιο»).
Αναλύονται οι σχέσεις της πολιτείας με την εκκλησία (αυτοκράτορα και πατριάρχη), του κέντρου με την περιφέρεια (Κωνσταντινούπολης και επαρχιών), του Βυζαντίου με τους πολυποίκιλους γείτονές του, φίλους, συμμάχους ή εχθρούς. Οι συνοριακές συρρικνώσεις, οι δογματικές διαμάχες, οι στρατιωτικοπολιτικές αντιπαλότητες και οι άνισες κοινωνικές διαβαθμίσεις που ρύθμιζαν την καθεστηκυία τάξη εξηγούν τη δυσκολία της βυζαντινής κοινωνίας αλλά και της πολιτικής να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των καιρών. Η πτώση της αυτοκρατορίας πρώτα στα χέρια των Σταυροφόρων (1204) και τελικά στους Οθωμανούς (1453) προλογίζουν την χαλεπότητα της μετέπειτα εποχής που θεμέλιό της ωστόσο μένει η πολύχρονη βυζαντινή εμπειρία: θρησκευτική, ιδεολογική και βιωματική. Απόηχός της ως τις μέρες μας μπορεί να θεωρηθεί η αμφίσημη σχέση των Νεοελλήνων με τη Δύση και με την Ανατολή, πρόβλημα της νεοελληνικής ταυτότητας.
Εκδόσεις: Ελληνικά Γράμματα

Διάλεξη για την βενετοκρατούμενη Κρήτη στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας (8/12/2009)

A post-byzantine icon from the collection of the Hellenic Institute of Venice

Διάλεξη με θέμα «Η βενετική περίοδος της ελληνικής ιστορίας – Η βενετοκρατούμενη Κρήτη» έδωσε η Γραμματέας Επικοινωνίας του Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας Βαρσοβίας, Μαρία Μονδέλου, στις 8 Δεκεμβρίου στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας.
Η διάλεξη πραγματοποιήθηκε ύστερα από πρόσκληση του Ινστιτούτου Διεπιστημονικών Σπουδών (Institute of Interdisciplinary Studies) “Artes Liberales” του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας, με πρωτοβουλία της καθηγήτριας Malgorzata Borowska, διευθύντριας του Τμήματος Νεοελληνικής Φιλολογίας.
Την διάλεξη παρακολούθησαν οι φοιτητές του Β΄ έτους της Νεοελληνικής Φιλολογίας, στο πλαίσιο του μαθήματος «Κρητικά αριστουργήματα της περιόδου της Αναγέννησης».
Παρουσιάστηκαν αρχικά, τα σημαντικότερα ορόσημα της βενετικής ιστορίας και των μακραίωνων ελληνο-βενετικών σχέσεων, με έμφαση στις σχέσεις Βενετίας και Βυζαντίου.
Έγινε αναφορά, σε όψεις της ιστορίας της Βενετοκρατίας στον ελληνικό χώρο και στα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας, και επισημάνθηκαν ορισμένα από τα συμπεράσματα των σύγχρονων ερευνών, οι οποίες αποδεικνύουν την ύπαρξη ενός κοινού ελληνο-βενετικού πολιτισμού, καρπού της δυτικής και της βυζαντινής παράδοσης. Αναλύθηκαν τα κύρια γνωρίσματα της ιστορίας των βενετοκρατούμενων περιοχών, με έμφαση στις σημαντικότερες βενετικές κτήσεις, όπως η Κωνσταντινούπολη και η Κρήτη. 
Στη βενετοκρατούμενη Κρήτη ήταν αφιερωμένο το δεύτερο μέρος της ομιλίας. Τονίστηκε η σπουδαιότητα της βενετικής αυτής κτήσης και αναλύθηκαν ορισμένοι από τους θεσμούς που εισήγαγε η Βενετία στο νησί, καθώς και τα χαρακτηριστικά των τεσσάρων μεγαλύτερων πόλεων του νησιού κατά την διάρκεια της βενετοκρατίας (Χάνδακας, Χανιά, Ρέθυμνο, Σητεία). Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη λεγόμενη «Κρητική Αναγέννηση» και σε επιτεύγματα του βενετο-κρητικού πολιτισμού της ύστερης περιόδου (ενδεικτικά παραδείγματα  από την λογοτεχνία, την ποίηση, την ζωγραφική).
Τέλος, έγινε αναφορά στο έργο του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Βενετίας, του οποίου η ομιλήτρια διετέλεσε υπότροφος- ερευνήτρια.
Επισημάνθηκαν η προσφορά του Ινστιτούτου ως του μοναδικού ερευνητικού ιδρύματος της Ελλάδας στο εξωτερικό και η δράση του σε ποικίλους τομείς (επιστημονική έρευνα, εκδόσεις, διοργάνωση συνεδρίων, βιβλιοθήκη, αρχείο χειρογράφων και παλαιών εγγράφων, μουσείο μεταβυζαντινών εικόνων κ.ά.). Παράλληλα, παρουσιάστηκε συνοπτικά η ιστορία της Ελληνικής Κοινότητας Βενετίας, η οποία υπήρξε η σημαντικότερη ελληνική κοινότητα του εξωτερικού. 

 

 

 

 

 

The Hellenic Institute of Venice and the Church of St. George

Lecture “The Venetian Dominion in Greece – Venetian Crete” (University of Warsaw, 8/12)

A lecture about “The Venetian period of Greek history – Crete under venetian rule” was hold by the Press Attache of the Press and Communication Office in Warsaw, Maria Mondelou, on the 8^th December at the University of Warsaw.
The lecturer was invited by the Institute of Interdisciplinary Studies “Artes Liberales” of the University of Warsaw and the director at the Department of Modern Greek Philology, Malgorzata Borowska.
A chronology of Venetian history and of the Greek-Venetian relations was initially presented. Main aspects of the Venetian dominion in Greece were described and the results of contemporary researches, that verify the existence of a common Greek-Venetian culture, product of the Latin and the Byzantine traditions, were highlighted. The most important characteristics regarding the history of regions under Venetian rule, such as Constantinople and Crete, were also presented.
The second part of the lecture was dedicated to the Venetian Crete, a most important Venetian territory. The institutions that Venice introduced in the island and the characteristics of the greater towns (Candia, Canea, Rethymnon, Sitia) during the Venetian dominion were, also, analysed. Particular attention was preserved for the so-called “Cretan Rennaissance” and the aspects of the Venetian-Cretan culture (literature, poetry, painting).
Finally, the Hellenic Institute of Byzantine and Post-Byzantine Studies of Venice and its activities were presented by the lecturer, who has been a researcher of the Institute. It was highlighted  the great importance of this foundation, as the only scientific institution of Greece abroad and several types of its activities (scientific research, editions, organization of conferences, library, archive of manuscripts and old documents, post-byzantaine icons etc.) were described.

It was, also, briefly presented the history of the Greek-Orthodox Confraternity of Venice, which for centuries has been the most important Greek Community abroad.