„Kuszenia Greków” / „Ελληνικοί πειρασμοί”

AUSTRIACKIE FORUM KULTURY W WARSZAWIE
ΑΥΣΤΡΙΑΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΤΗ ΒΑΡΣΟΒΙΑ
AMBASADA GRECJI W WARSZAWIE BIURO PRASOWE
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΡΕΣΒΕΙΑΣ ΣΤΗ ΒΑΡΣΟΒΙΑ
 

Prezentcja książki                                    Παρουσίαση βιβλίου
Otwarcie wystawy                                    Εγκαίνια έκθεσης σχεδίων
Koncert                                                            Κονσέρτο
czwartek, 5 listopada 2009 r.           Πέμπτη, 5 Νοεμβρίου 2009
godz. 18:00                                                     ώρα 18.00
ul. Próżna 8                                                   οδός Próżna 8

P R O G R A M

I. Otwarcie wystawy: Michał Hrisulidis – rysunki
I. Εγκαίνια έκθεσης : Μιχάλης Χρυσουλίδης – σχέδια

ΙI. Prezentacja książki: „Zbawca Boga. Kuszenia Nikosa Kazantzakisa” autorstwa Iliasa Wrazasa (Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, 2009)
Spotkanie z autorem poprowadzi: Ewa T. Szyler
II. Παρουσίαση βιβλίου «Ο σωτήρας του Θεού. Οι πειρασμοί του Νίκου  Καζαντζάκη» του Καθηγητή Ηλία Βράζα (Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, 2009). Την συζήτηση με τον συγγραφέα συντονίζει η Ewa T. Szyler

III. Koncert: „Theodorakis i inni” w wykonaniu
Isidorosa Papadakisa (buzuki, wiolonczela)
i Iliasa Wrazasa (śpiew, gitara)
ΙΙΙ. Κονσέρτο «Θεοδωράκης και άλλοι»
Από τους Ισίδωρο Παπαδάκη (μπουζούκι, βιολοντσέλο)
και Ηλία Βράζα (τραγούδι, κιθάρα)

STRESZCZENIE
«Powieści, dzięki którym Nikos Kazantzakis (1883-1957) zdobył międzynarodową sławę i uznanie, zaczął pisać po sześćdziesiątym roku życia (!). Uważał je za parerga, a ich tworzenie za rozrywkę w pascalowskim sensie. I nie był gołosłowny, bowiem pisaną pod koniec życia “autobiografię duchową” pt. Αναφορά στον Γκρέκο (Raport dla El Greco) doprowadził do momentu powstania quasi-filozoficznego dzieła pt. Ασκητική (Ascetyka) i eposu Οδύσσεια (Odyseja), pomijając cały ostatni okres życia, podczas którego powstały powieści. Prezentowana książka skonstruowana jest wokół niewielkiej rozmiarami Ascetyki. Uznałem, że spojrzenie na sylwetkę twórczą Kazantzakisa poprzez pryzmat tego właśnie dzieła jest poznawczo obiecujące, albowiem zawarte jest w nim światopoglądowe i tożsamościowe credo pisarza, które następnie z podziwu godną konsekwencją będzie on eksploatować we wszystkich swoich dziełach. Lektura Ascetyki narzuca nieodparte przekonanie, że jest ona swego rodzaju egzystencjalnym projektem o charakterze apelatywnym, propozycją nowej formuły duchowości po fundamentalnym dla historii Zachodu doświadczeniu związanym z tzw. „śmiercią Boga” i „odczarowaniem świata”. Nawołuje ona niejako do odrodzenia, do odbudowania sfery duchowej, która po „śmierci Boga” stała się wysoce problematyczna, a nawet śmiertelnie zagrożona».

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
«Τα μυθιστορήματα, χάρη στα οποία ο Νίκος Καζαντζάκης (1883–1957) κέρδισε τη διεθνή φήμη και αναγνώριση, άρχισε να τα γράφει μετά τα εξήντα του χρόνια (!). Τα θεωρούσε ως πάρεργα και τη δημιουργία τους ως διασκέδαση με την πασκαλινή έννοια. Δεν ήταν αυτό απ’ τη μεριά του συγγραφέα μια δήλωση χωρίς αντίκρισμα, αφού τη γραμμένη προς το τέλος της ζωής του «πνευματική αυτοβιογραφία» Αναφορά στον Γκρέκο την έφτασε ως τη στιγμή που τελειοποίησε το quasi-φιλοσοφικό του έργο Ασκητική και το έπος Οδύσσεια, αποσιωπώντας όλη την τελευταία περίοδο της ζωής του, στη διάρκεια της οποίας είδαν το φως τα μυθιστορήματά του. Το βιβλίο που παρουσιάζω είναι κατασκευασμένο γύρω από την μικρού μεγέθους Ασκητική. Θεώρησα, ότι αντικρίζοντας την καλλιτεχνική προσωπικότητα του Καζαντζάκη υπό το πρίσμα αυτού ακριβώς του έργου είναι γνωστικά ελπιδοφόρο, διότι παρέχει μέσα του το κοσμοθεωρητικό και ταυτοτικό credo του συγγραφέα, που κατόπιν με αξιοθαύμαστη συνέπεια θα το εκμεταλλευτεί σ’ όλα του τα έργα. Η ανάγνωση της Ασκητικής επιβάλλει μια αδιαφιλονίκητη πεποίθηση, ότι είναι ένα είδος υπαρξιακού προτάγματος με έντονα επικλητικό χαρακτήρα, πρόταση μιας νέας φόρμουλας πνευματικότητας μετά από την κεφαλαιώδη για την ιστορία της Δύσης εμπειρία του «θανάτου του Θεού» και της «απομάγευσης του κόσμου». Μας καλεί κατά κάποιο τρόπο προς μια αναγέννηση, προς την ανοικοδόμηση της πνευματικής μας διάστασης, η οποία μετά το «θάνατο  του Θεού» έγινε σε υψηλό βαθμό προβληματική και βρέθηκε ακόμα και σε θανάσιμο κίνδυνο».

ILIAS WRAZAS studiował kulturoznawstwo i filozofię na Uniwersytecie Wrocławskim. Doktoryzował się z filozofii i socjologii. Współpracuje z czasopismami „Notatnik Teatralny” i „Nowa Krytyka”. Przez wiele lat wykładał filozofię. Od kilku lat jego zainteresowania skupione są na kulturze i literaturze nowogreckiej. Ich owocem jest książka Zbawca Boga. Kuszenia Nikosa Kazantzakisa. Obecnie przygotowuje książkę o kulturze nowogreckiej. Pracuje w Instytucie Studiów Klasycznych, Śródziemnomorskich i Orientalnych Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie wykłada historię kultury i literatury nowogreckiej.

O ΗΛΙΑΣ ΒΡΑΖΑΣ σπούδασε φιλοσοφία και πολιτισμό στο Πανεπιστήμιο του Wrocław. Εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στην φιλοσοφία και κοινωνιολογία. Συνεργάζεται με τα περιοδικά „Notatnik Teatralny” και „Nowa Krytyka”.  Δίδαξε φιλοσοφία. Εδώ και μερικά χρόνια το ενδιαφέρον του εστιάζεται στον πολιτισμό και τη λογοτεχνία της νεώτερης Ελλάδας. Καρπός των ενδιαφερόντων του είναι το βιβλίο «Ο σωτήρας του Θεού, Οι πειρασμοί του Νίκου Καζαντζάκη». Ετοιμάζει επίσης βιβλίο για τον νεοελληνικό πολιτισμό. Εργάζεται στο Ινστιτούτο Κλασικών, Μεσογειακών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστήμιου του Wrocław, όπου διδάσκει ιστορία του πολιτισμού και της λογοτεχνίας της νεότερης Ελλάδας. 

NIKOS KAZANTZAKIS (1883-1957) jest najbardziej – obok Konstandinosa Kawafisa – znanym na świecie twórcą greckim. Jest autorem takich powieści jak „Grek Zorba” czy „Ostatnie kuszenie Chrystusa”, które doczekały się udanych filmowych adaptacji. „Ostatnie kuszenie Chrystusa” wpisane zostało do listy 100 najczęściej cenzurowanych arcydzieł literatury światowej. Film Martina Scorsese z 1988 roku na podstawie powieści Kazantzakisa, wywołał oburzenie Kościołów na całym świecie. W Polsce film nie był nigdy rozpowszechniany w kinach. Nie dopuścił do tego Episkopat w porozumieniu z Biurem Politycznym KC PZPR.  Choć sam Kazantzakis nigdy nie pisał z intencją wywołania skandalu, to jego oryginalne i nowatorskie propozycje współczesnej duchowości, wywoływały ostre reakcje instytucji monopolizujących rozumienie duchowości człowieka. Książka Iliasa Wrazasa pt. „Znawca Boga. Kuszenia Nikosa Kazantzakisa” przedstawia znane i mniej znane aspekty twórczości greckiego pisarza.

O ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ (1883-1957) συγκαταλέγεται –μαζί με τον Κωνσταντίνο Καβάφη- στους πιο γνωστούς Έλληνες δημιουργούς στον κόσμο.  Είναι συγγραφέας του «Ζορμπά», καθώς και του «Τελευταίου Πειρασμού», έργα που μεταφέρθηκαν και στην κινηματογραφική οθόνη.  Ο «Τελευταίος Πειρασμός» περιλαμβάνεται στον κατάλογο με τα 100 αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας που έχουν λογοκριθεί. Η ομότιτλη ταινία του Martin Scorsese το 1988, προκάλεσε την οργή της Εκκλησίας διεθνώς. Στην Πολωνία δεν παίχθηκε στον κινηματογράφο. Απαγορεύτηκε η προβολή  της από το Επισκοπάτο σε συμφωνία με το Πολιτικό Γραφείο της Κεντρικής Επιτροπής του Ενωμένου Πολωνικού Εργατικού Κόμματος.  Ωστόσο ο Καζαντζάκης δεν έγραψε ποτέ με στόχο την πρόκληση σκανδάλου, είναι η ίδια η κοσμοθεωρία  του που προκάλεσε την αντίδραση των θεσμών που θεωρούσαν ότι μονοπωλούν την πνευματικότητα.  Το βιβλίο του Ηλία Βράζα «Ο Σωτήρας του Θεού. Οι Πειρασμοί του Καζαντζάκη» παρουσιάζει τις γνωστές και λιγότερο γνωστές πτυχές του έργου του Έλληνα συγγραφέα.

MICHAŁ HRISULIDIS jest absolwentem PWSSP we Wrocławiu, ma za sobą 40 wystaw indywidualnych w Polsce i na świecie. Brał udział w wielu wystawach zbiorowych. Od 1993 roku zajmuje się również scenografią filmową i teatralną. W 1994 roku otrzymał nagrodę indywidualną na XIX Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni za współtworzenie kształtu plastycznego filmu pt. „Cudowne miejsce” w reż. Jana Jakuba Kolskiego, a w 2000 roku nagrodę indywidualną za scenografię do filmu „ Daleko od okna „ w reż. Jana Jakuba Kolskiego na XXV Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. Jest autorem około trzydziestu realizacji scenograficznych do filmów fabularnych i teatrów telewizji (m.in. do Filmów Jana Jakuba Kolskiego, Filipa Bajona i Radosława Piwowarskiego). Prace Michała Hrisulidisa znajdują się w Muzeum Kinematografii w Łodzi, w Muzeum Archeologiczno-Historycznym w Głogowie, w Galerii Miejskiej w Lubinie, a także w wielu zbiorach prywatnych w Polsce i za granicą. Jest autorem okładki i ilustracji do książki Iliasa Wrazasa Zbawca Boga. Kuszenia Nikosa Kazantzakisa.

O MΙΧΑΛΗΣ ΧΡΥΣΟΥΛΙΔΗΣ είναι απόφοιτος της PWSSP (Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών) του Wrocław. Έχει συμμετάσχει σε 40 ατομικές εκθέσεις στην Πολωνία και το εξωτερικό και έχει λάβει μέρος σε πολλές συλλογικές εκθέσεις. Από το 1993 ασχολείται με την κινηματογραφική και θεατρική σκηνογραφία. Το 1994 του απενεμήθη βραβείο στο 19^ο Φεστιβάλ Πολωνικών Ταινιών στη Gdynia για την σκηνογραφία της ταινίας „Cudowne miejsce” («Θαυμάσιο μέρος») σε σκηνοθεσία του Jan Jakub Kolski, ενώ το 2000 βραβεύθηκε για την σκηνογραφία του έργου «Daleko od okna» («Μακριά από το Παράθυρο») σε σκηνοθεσία του Jan Jakub Kolski στο 25^ο Φεστιβάλ Πολωνικών Ταινιών στη Gdynia. Έχει κάνει τα σκηνικά σε τριάντα περίπου ταινίες και θεατρικές μεταφορές στην τηλεόραση (μεταξύ άλλων σε έργα του Jan Jakub Kolski, του Filip Bajon και Radosław Piwowarski).  Τα έργα του Μιχάλη Χρυσουλίδη βρίσκονται στο Μουσείο της Κινηματογραφικής Τέχνης της πόλης Łódz, στο Αρχαιολογικο- Ιστορικό Μουσείο του Głogow, τη Δημοτική Γκαλερί του Lubin και σε πολλές ιδιωτικές συλλογές στην Πολωνία και το εξωτερικό.  Σχεδίασε το εξώφυλλο στο βιβλίο του Ηλία Βράζα «Ο Σωτήρας του Θεού. Οι Πειρασμοί του Νίκου Καζαντζάκη»

 

ISIDOROS PAPADAKIS jest absolwentem Kompozycji i Teorii Muzyki Uniwersytetu Arystotelesa oraz Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Salonikach. Obecnie jest doktorantem na Wydziale Kompozycji Akademii Muzycznej w Krakowie u Profesora Wojciecha Widłaka. Jest autorem muzyki kameralnej i utworów wokalnych. Pod kierunkiem prof. Kiriakosa Gouventasa i Evgeniosa Voulgarisa studiował również anatolijską muzykę grecką i turecką. Gra na kilku instrumentach.

O ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ είναι απόφοιτος Μουσικής Σύνθεσης και Θεωρίας της Ανώτατης Μουσικής Σχολής στη Θεσσαλονίκη. Είναι υποψήφιος διδάκτορας στο Τμήμα Σύνθεσης της Μουσικής Ακαδημίας στην Κρακοβία υπό την επίβλεψη του καθηγητή Wojciech Widłak.  Δημιουργός μουσικής δωματίου και φωνητικών έργων.  Υπό την επίβλεψη του καθηγητή Κυριάκου Γουβεντά και του Ευγένιου Βούλγαρη έχει σπουδάσει ελληνική και τουρκική μουσική. Παίζει μουσικά όργανα.

EWA T. SZYLER jest tłumaczka z języków angielskiego i nowogreckiego.  Z nowogreckiego tłumaczyła między innymi utwory Nikosa Kazantzakisa, Kostasa Tachtsisa, Andreasa Staikosa, Mimisa Androulakisa. Wieloletnia członkini i prezeska Towarzystwa Przyjaciół Grecji. Mieszka w Warszawie.

Η EWA T. SZYLER είναι μεταφράστρια από τα αγγλικά και τα νέα ελληνικά. Από την νεοελληνική λογοτεχνία έχει μεταφράσει έργα του Νίκου Καζαντζάκη, του Κώστα Ταχτσή, του Ανδρέα Στάικου, καθώς και του Μίμη Ανδρουλάκη.  Είναι μέλος του Συλλόγου «Φίλοι της Ελλάδας στην Πολωνία» και ζει στη Βαρσοβία