Διάλεξη της προϊσταμένης του Γραφείου Τύπου στο Πανεπιστήμιο του Πόζναν για την βενετοκρατούμενη Κρήτη (22/2/2013)

Διάλεξη με θέμα «Η περίοδος της βενετοκρατίας στην Κρήτη» έδωσε η προϊσταμένη του Γραφείου Τύπου Βαρσοβίας, Μαρία Μονδέλου, στο Πανεπιστήμιο του Πόζναν στις 22 Φεβρουαρίου.
Η διάλεξη πραγματοποιήθηκε ύστερα από πρόσκληση του Τμήματος Νεοελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Poznan “Adam Mickiewicz”, με πρωτοβουλία τoυ λέκτορα Νεοελληνικής Φιλολογίας, Χρήστου Μπιντούδη.
Στο πλαίσιο διαλέξεων της Μ. Μονδέλου σε πολωνικά πανεπιστήμια στη διάρκεια του εκάστοτε ακαδημαϊκού έτους από το 2009 και εξής, η συγκεκριμένη ομιλία απευθυνόταν σε μέλη του διδακτικού και επιστημονικού προσωπικού, φοιτητές και μεταπτυχιακούς φοιτητές του Τμήματος Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου του Πόζναν.
Ως προς το περιεχόμενο της διάλεξης, στο πρώτο μέρος παρουσιάστηκαν τα σημαντικότερα ορόσημα των μακραίωνων ελληνο-βενετικών σχέσεων, ποικίλες όψεις της ιστορίας της βενετοκρατίας στον ελληνικό χώρο, καθώς και τα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας, ενώ επισημάνθηκαν συμπεράσματα των σύγχρονων ερευνών, οι οποίες αποδεικνύουν την ύπαρξη ενός κοινού ελληνο-βενετικού πολιτισμού, καρπού της δυτικής και της βυζαντινής παράδοσης.
Αναλύθηκαν τα κύρια γνωρίσματα της ιστορίας μίας από τις σημαντικότερες βενετικές κτήσεις, της Κρήτης, καθώς και τα χαρακτηριστικά των τεσσάρων μεγαλύτερων πόλεων της εποχής (Χάνδακας, Χανιά, Ρέθυμνο, Σητεία). Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη λεγόμενη «Κρητική Αναγέννηση» και σε επιτεύγματα του βενετο-κρητικού πολιτισμού της ύστερης περιόδου (με ενδεικτικά παραδείγματα από την λογοτεχνία, την ποίηση, την ζωγραφική, το θέατρο, την αρχιτεκτονική κλπ.).
Στη συνέχεια, παρουσιάστηκαν συνοπτικά τα κυριότερα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας στη Σητεία (πόλη και ύπαιθρος), κυρίως κατά την ύστερη περίοδο της βενετοκρατίας (16ος και 17ος αι.), οι θεσμοί που εισήγαγε η Βενετία στην πόλη, η κοινωνική διαστρωμάτωση της πόλης και της υπαίθρου, οι κοινωνικές σχέσεις, τα χαρακτηριστικά της οικονομίας, η μορφή της πόλης και ο τρόπος ζωής των κατοίκων. Ειδική μνεία έγινε σε ιστορικά στοιχεία για τον καταγόμενο από την Σητεία Βιτσέντζο Κορνάρο, τον πιθανολογούμενο ως ποιητή του Ερωτόκριτου, έργο το οποίο αποτελεί αντικείμενο σπουδών των φοιτητών του Τμήματος Νεοελληνικής Φιλολογίας.
Παρουσιάστηκαν, επίσης, στους φοιτητές αντίγραφα ανέκδοτων χειρογράφων της εποχής και αναγνώστηκε τμήμα του περιεχομένου τους, ενώ ενημερώθηκαν και για την δράση του μοναδικού ερευνητικού ιδρύματος της Ελλάδας στο εξωτερικό, του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας, όπου η Μ. Μονδέλου υπήρξε υπότροφος-ερευνήτρια.

Διάλεξη για την βενετοκρατούμενη Σητεία στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας (23/2/2010)

Διάλεξη με θέμα «Η βενετοκρατούμενη Σητεία – Αρχειακή έρευνα για την ιστορία της πόλης» έδωσε η Γραμματέας Επικοινωνίας του Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας Βαρσοβίας, Μαρία Μονδέλου, στις 23 Φεβρουαρίου στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας.
Πρόκειται για την δεύτερη διάλεξη που πραγματοποιείται ύστερα από πρόσκληση του Ινστιτούτου Διεπιστημονικών Σπουδών (Institute of Interdisciplinary Studies) “Artes Liberales” του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας, με πρωτοβουλία της καθηγήτριας Malgorzata Borowska, διευθύντριας του Τμήματος Νεοελληνικής Φιλολογίας.
Την διάλεξη παρακολούθησαν οι φοιτητές του Β΄ έτους της Νεοελληνικής Φιλολογίας, στο πλαίσιο του μαθήματος «Κρητικά αριστουργήματα της περιόδου της Αναγέννησης».
Παρουσιάστηκαν, αρχικά, τα κυριότερα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας στη Σητεία (πόλη και ύπαιθρος), κυρίως κατά την ύστερη περίοδο της Βενετοκρατίας (16^ος και 17^ος αι.), και αναλύθηκαν ορισμένοι από τους θεσμούς που εισήγαγε η Βενετία στην πόλη (διοικητική οργάνωση, εκκλησιαστικοί θεσμοί, δικαιοσύνη). Έγινε αναφορά, μεταξύ άλλων, στην κοινωνική διαστρωμάτωση της πόλης και της υπαίθρου, τις κοινωνικές σχέσεις, τα χαρακτηριστικά της οικονομίας, τη μορφή της πόλης και τον τρόπο ζωής των κατοίκων. Ιδιαίτερη μνεία έγινε στον καταγόμενο από την Σητεία Βιτσέντζο Κορνάρο, ποιητή του Ερωτόκριτου, έργο το οποίο αποτελεί αντικείμενο σπουδών των φοιτητών του Β΄ έτους.
Οι φοιτητές ενημερώθηκαν για τον τρόπο αναζήτησης ανέκδοτου αρχειακού υλικού σε Αρχεία και Βιβλιοθήκες της Ιταλίας, όπως το Κρατικό Αρχείο της Βενετίας, το Αρχείο του Βατικανού και η Μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας. Επισημάνθηκαν τα κυριότερα χαρακτηριστικά των πηγών (επίσημες πηγές, συμβολαιογραφικό αρχείο), καθώς και μερικά συμπεράσματα από τη μελέτη του υλικού, τα οποία παρουσιάζονται στην υπό εκπόνηση διδακτορική διατριβή της ομιλήτριας.
Τέλος, παρουσιάστηκαν στους φοιτητές αντίγραφα ανέκδοτων χειρογράφων της εποχής, τα οποία αναγνώστηκαν, με παράλληλη εξήγηση βασικών κανόνων  παλαιογραφίας. 

Professor Borowska, Maria Mondelou and the students

Lecture “The Venetian Dominion in Sitia (Crete) – Research on the history of the town” (University of Warsaw, 23/2/2010) 

A lecture about “The Venetian  Dominion in Sitia (Crete) – Research on the history of the town” was hold by the Press Attachè of the Embassy of Greece in Warsaw, Maria Mondelou, on the 23rd February at the University of Warsaw.
It was the second lecture that took place, after the one on the 8^th of December 2009, following an invitation by the Institute of Interdisciplinary Studies “Artes Liberales” of the University of Warsaw and the director at the Department of Modern Greek Philology, Malgorzata Borowska.
The lecture was attended by the students of the 4^th semester in Modern Greek Philology, that includes lessons on the subject “Cretan masterpieces of the Renaissance”.
Main aspects of the Venetian dominion in the territory of Sitia (town and villages), particularly during the late period of the Venetian dominion (16^th and 17^th centuries), as well as some of the institutions that Venice introduced in Sitia (administration, ecclesiastical institutions, justice etc.) were analysed. The social stratification in the town and the villages, the social relations, the characteristics of the economy, the form of the town and the way of life of the inhabitants were, also, described. A partiticular mention was made for Vitsentzos Kornaros, born in Sitia, famous for his poem “Erotokritos”, which is included in the studies of the Polish students.
The students were informed about the research of unpublished sources of archives, that was effected by the lecturer in Archives and Libraries in Italy, such as the National Archive of Venice, the Vatican Archives and the “Marciana”  Library of Venice. Main characteristics of the sources (official documents and notarial archives) were highlighted, as well as some of the results of the study, which are presented in the PhD of the lecturer.
Finally, copies of unedited documents of the 16^th century were presented and read to the students.

Wykład na temat Sitii pod panowaniem weneckim, wygłoszony na Uniwersytecie Warszawskim (23/2/2010)

Wykład pod tytułem „Sitia, pod panowaniem weneckim – badanie archiwalne na temat historii miasta” został wygłoszony przez Marię Mondelou, Attaché Prasowego Ambasady Grecji w dniu 23 lutego na Uniwersytecie Warszawskim.
Był to już drugi wykład wygłoszony pod otrzymaniu zaproszenia przez Instytut Studiów Interdyscyplinarnych „Artes Liberales” z inicjatywy profesor dr hab. Małgorzaty Borowskiej, Kierownika Wydziału Filologii Nowogreckiej. 
Wykład został wysłuchany przez studentów II roku filologii nowogreckiej w ramach zajęć „Kreteńskie arcydzieła okresu Odroczenia”.

Η κομμουνιστική Πολωνία με τα μάτια του Κισλόφσκι

Ο Κριστόφ Κισλόφσκι είναι διάσημος δημιουργός. Κι όμως, υπάρχουν πτυχές του έργου του που δεν απολαμβάνουν τη δημοτικότητα γνωστών ταινιών του, όπως της «Διπλής ζωής της Βερόνικα». Ο Πολωνός σκηνοθέτης πειραματίστηκε και με τα όρια του ντοκιμαντέρ.
Στον «Χτίστη» (1973), ο Κριστόφ Κισλόφσκι καταγράφει την πορεία ενός ανθρώπου που εγκαταλείπει την πολιτική του… καριέρα Σε αυτή την πλευρά του επικεντρώνεται μεγάλο αφιέρωμα στο 12ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα» (12-21 Μαρτίου). Ανάλογο αφιέρωμα οργανώνεται και για έναν από τους πατέρες του ντοκιμαντέρ, τον Ολλανδό Γιόρις Ιβενς.
Το αφηγηματικά λιτό, άμεσο και συχνά σκληρό κινηματογραφικό στίγμα του Κισλόφσκι αποτυπώνεται και στα ντοκιμαντέρ του. Στο «Ημουν ένας στρατιώτης» (1970) απομυθοποίησε την ηρωική εικόνα των στρατιωτών, που ήταν συνυφασμένη με την προπαγάνδα της χώρας του. Την κομμουνιστική Πολωνία καυτηρίασε και στο «Εργοστάσιο» (1970).
Το «Πριν από το ράλι» (1971) είναι μια αλληγορία για τα βιομηχανικά και οικονομικά προβλήματα της Πολωνίας. Μέχρι και με τη γραφειοκρατία των κηδειών τα έβαλε στην «Επωδό» (1972).
Στο «Χτίστη» (1973) παρακολουθεί έναν άνθρωπο που εγκαταλείπει την κομματική του καριέρα, αποφεύγοντας να ταυτιστεί με το σύστημα. Στο «Νοσοκομείο» (1977) έβαλε σε ένα χειρουργικό τραπέζι… ολόκληρο το σύστημα υγείας, καταγράφοντας τη βάρδια 31 ωρών μιας ομάδας ορθοπεδικών χειρουργών. Το τηλεοπτικό του ντοκιμαντέρ «Εργάτες ’71» (1972), όπου μια παρέα εργατών αναλύουν τους λόγους της μαζικής απεργίας του 1970, λογοκρίθηκε. Ο Κισλόφσκι στράφηκε στο σινεμά μυθοπλασίας για να εξασφαλίσει καλλιτεχνική ελευθερία.
Το αφιέρωμα στον Γιόρις Ιβενς περιλαμβάνει 20 ντοκιμαντέρ. Γεννημένος το 1898 στην Ολλανδία, ο πολυταξιδεμένος σκηνοθέτης γύρισε 80 ταινίες σε περισσότερες από 20 χώρες, δίνοντας φωνή σε εκατομμύρια ανώνυμους εργάτες, αγρότες, στρατιώτες και αγωνιστές. Συνεργάστηκε και με θρυλικούς καλλιτέχνες, όπως Ερνεστ Χέμινγουεϊ, Μπέρτολτ Μπρεχτ, Ντμίτρι Σοστακόβιτς, Ρόμπερτ Κάπα, Τζον Γκρίερσον.
«Η γέφυρα» (1928), κινηματογραφική προσέγγιση της μεγάλης σιδερένιας γέφυρας στο Ρότερνταμ και «Η βροχή» (1929), ωδή σε μια νεροποντή στους δρόμους του Αμστερνταμ, τον κατέταξαν ανάμεσα στους σπουδαιότερους avant-garde κινηματογραφιστές της δεκαετίας του ’20. Από το «Borinage» (1934) κι έπειτα στράφηκε σε ιστορικές πολιτικές συγκυρίες, πολέμους, απεργίες, εξεγέρσεις και εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες.
Στο «The Spanish earth» (1937) κινηματογράφησε τον ισπανικό εμφύλιο ενώ με το «The four hundred million» (1939) πήρε θέση υπέρ των Κινέζων στον κινεζοϊαπωνικό πόλεμο. Στην Κίνα επέστρεψε κατά τη διάρκεια της πολιτιστικής επανάστασης κινηματογραφώντας το μνημειώδες 12ωρης διάρκειας «How Yukong moved the mountains» (1976). Δεν δίστασε να στραφεί ενάντια στην αποικιοκρατική πολιτική της χώρας του στο «Indonesia calling!» (1946). Το κύκνειο άσμα του «Α tale of the wind» (1988) τού χάρισε Χρυσό Λιοντάρι στο Φεστιβάλ Βενετίας, λίγο πριν από τον θάνατό του στο Παρίσι το 1989.
(Πηγή: Ελευθεροτυπία)

Διάλεξη για την βενετοκρατούμενη Κρήτη στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας (8/12/2009)

A post-byzantine icon from the collection of the Hellenic Institute of Venice

Διάλεξη με θέμα «Η βενετική περίοδος της ελληνικής ιστορίας – Η βενετοκρατούμενη Κρήτη» έδωσε η Γραμματέας Επικοινωνίας του Γραφείου Τύπου και Επικοινωνίας Βαρσοβίας, Μαρία Μονδέλου, στις 8 Δεκεμβρίου στο Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας.
Η διάλεξη πραγματοποιήθηκε ύστερα από πρόσκληση του Ινστιτούτου Διεπιστημονικών Σπουδών (Institute of Interdisciplinary Studies) “Artes Liberales” του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας, με πρωτοβουλία της καθηγήτριας Malgorzata Borowska, διευθύντριας του Τμήματος Νεοελληνικής Φιλολογίας.
Την διάλεξη παρακολούθησαν οι φοιτητές του Β΄ έτους της Νεοελληνικής Φιλολογίας, στο πλαίσιο του μαθήματος «Κρητικά αριστουργήματα της περιόδου της Αναγέννησης».
Παρουσιάστηκαν αρχικά, τα σημαντικότερα ορόσημα της βενετικής ιστορίας και των μακραίωνων ελληνο-βενετικών σχέσεων, με έμφαση στις σχέσεις Βενετίας και Βυζαντίου.
Έγινε αναφορά, σε όψεις της ιστορίας της Βενετοκρατίας στον ελληνικό χώρο και στα χαρακτηριστικά της βενετικής κυριαρχίας, και επισημάνθηκαν ορισμένα από τα συμπεράσματα των σύγχρονων ερευνών, οι οποίες αποδεικνύουν την ύπαρξη ενός κοινού ελληνο-βενετικού πολιτισμού, καρπού της δυτικής και της βυζαντινής παράδοσης. Αναλύθηκαν τα κύρια γνωρίσματα της ιστορίας των βενετοκρατούμενων περιοχών, με έμφαση στις σημαντικότερες βενετικές κτήσεις, όπως η Κωνσταντινούπολη και η Κρήτη. 
Στη βενετοκρατούμενη Κρήτη ήταν αφιερωμένο το δεύτερο μέρος της ομιλίας. Τονίστηκε η σπουδαιότητα της βενετικής αυτής κτήσης και αναλύθηκαν ορισμένοι από τους θεσμούς που εισήγαγε η Βενετία στο νησί, καθώς και τα χαρακτηριστικά των τεσσάρων μεγαλύτερων πόλεων του νησιού κατά την διάρκεια της βενετοκρατίας (Χάνδακας, Χανιά, Ρέθυμνο, Σητεία). Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη λεγόμενη «Κρητική Αναγέννηση» και σε επιτεύγματα του βενετο-κρητικού πολιτισμού της ύστερης περιόδου (ενδεικτικά παραδείγματα  από την λογοτεχνία, την ποίηση, την ζωγραφική).
Τέλος, έγινε αναφορά στο έργο του Ελληνικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Βενετίας, του οποίου η ομιλήτρια διετέλεσε υπότροφος- ερευνήτρια.
Επισημάνθηκαν η προσφορά του Ινστιτούτου ως του μοναδικού ερευνητικού ιδρύματος της Ελλάδας στο εξωτερικό και η δράση του σε ποικίλους τομείς (επιστημονική έρευνα, εκδόσεις, διοργάνωση συνεδρίων, βιβλιοθήκη, αρχείο χειρογράφων και παλαιών εγγράφων, μουσείο μεταβυζαντινών εικόνων κ.ά.). Παράλληλα, παρουσιάστηκε συνοπτικά η ιστορία της Ελληνικής Κοινότητας Βενετίας, η οποία υπήρξε η σημαντικότερη ελληνική κοινότητα του εξωτερικού. 

 

 

 

 

 

The Hellenic Institute of Venice and the Church of St. George

Lecture “The Venetian Dominion in Greece – Venetian Crete” (University of Warsaw, 8/12)

A lecture about “The Venetian period of Greek history – Crete under venetian rule” was hold by the Press Attache of the Press and Communication Office in Warsaw, Maria Mondelou, on the 8^th December at the University of Warsaw.
The lecturer was invited by the Institute of Interdisciplinary Studies “Artes Liberales” of the University of Warsaw and the director at the Department of Modern Greek Philology, Malgorzata Borowska.
A chronology of Venetian history and of the Greek-Venetian relations was initially presented. Main aspects of the Venetian dominion in Greece were described and the results of contemporary researches, that verify the existence of a common Greek-Venetian culture, product of the Latin and the Byzantine traditions, were highlighted. The most important characteristics regarding the history of regions under Venetian rule, such as Constantinople and Crete, were also presented.
The second part of the lecture was dedicated to the Venetian Crete, a most important Venetian territory. The institutions that Venice introduced in the island and the characteristics of the greater towns (Candia, Canea, Rethymnon, Sitia) during the Venetian dominion were, also, analysed. Particular attention was preserved for the so-called “Cretan Rennaissance” and the aspects of the Venetian-Cretan culture (literature, poetry, painting).
Finally, the Hellenic Institute of Byzantine and Post-Byzantine Studies of Venice and its activities were presented by the lecturer, who has been a researcher of the Institute. It was highlighted  the great importance of this foundation, as the only scientific institution of Greece abroad and several types of its activities (scientific research, editions, organization of conferences, library, archive of manuscripts and old documents, post-byzantaine icons etc.) were described.

It was, also, briefly presented the history of the Greek-Orthodox Confraternity of Venice, which for centuries has been the most important Greek Community abroad.