Εκδηλώσεις για τον Παπαδιαμάντη – Ημερίδα Πανεπιστημίου Βαρσοβίας & Αφήγηση Παραμυθιών (Βαρσοβία, 28-29/9/2012)

Στις 28 και 29 Σεπτεμβρίου το Ινστιτούτο Διεπιστημονικών Ερευνών “Artes Liberales” (Τμήμα Ελληνικών Σπουδών) του Πανεπιστημίου Βαρσοβίας και ο Σύνδεσμος «Φίλων της Ελλάδας» διοργάνωσαν εκδηλώσεις με τίτλο «Ο Παπαδιαμάντης στην Βαρσοβία», οι οποίες περιελάμβαναν επιστημονική ημερίδα και αφήγηση παραμυθιών.
Την Παρασκευή, 28 Σεπτεμβρίου, πραγματοποιήθηκε ημερίδα με θέμα «Επιστημονικό απόγευμα με τον Παπαδιαμάντη», στην διάρκεια της οποίας αναλύθηκαν διάφορες πτυχές του έργου του Παπαδιαμάντη.
Η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Βαρσοβίας, Małgorzata Borowska, ανέπτυξε το θέμα “Συντηρητικός και καινοτόμος. Για το έργο του Παπαδιαμάντη», ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Wroclaw, Ηλίας Βράζας, μίλησε με θέμα «Ο Παπαδιαμάντης ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση» και ο Στέλιος Πελασγός παρουσίασε το θέμα «Πως γίνεται κανείς μύθος. Η ζωή και το έργο του Παπαδιαμάντη στην λαϊκή φαντασία των Ελλήνων».
Ο λέκτορας του Πανεπιστημίου Βαρσοβίας, Przemysław Kordos, παρουσίασε την εκδοτική σειρά «Αριστουργήματα της Νεοελληνικής λογοτεχνίας» του Τμήματος Ελληνικών Σπουδών και ανακοίνωσε την προσεχή έκδοση δίτομης μετάφρασης στην πολωνική γλώσσα επιλεγμένων διηγημάτων  του Παπαδιαμάντη. Τέλος, ο Michał Kononiuk έκανε προβολή φωτογραφιών με τίτλο «Η Σκιάθος με τα πόδια. Στα ίχνη του Παπαδιαμάντη».
Η ημερίδα συνοδεύτηκε από μικρή έκδοση με τίτλο «Η Σκιάθος του Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη», η οποία αποτελεί προδημοσίευση μεταφράσεων στην πολωνική γλώσσα αποσπασμάτων από διηγήματα του Παπαδιαμάντη και περιλαμβάνει φωτογραφίες της Σκιάθου.
Το Σάββατο, 29 Σεπτεμβρίου, πραγματοποιήθηκε «Βραδιά παραμυθιών με τον Παπαδιαμάντη», στην διάρκεια της οποίας ο Στέλιος Πελασγός αφηγήθηκε παραμύθια, με την συνοδεία παραδοσιακής και βυζαντινής μουσικής από την Δομινίκη Μαυρίδου.
Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε έκθεση φωτογραφιών ελληνικών νησιών, την οποία επιμελήθηκε η φωτογράφος Ewa Ciżewicz, μέλος του Συνδέσμου «Φίλων της Ελλάδας». 
Την ημερίδα παρακολούθησε η προϊσταμένη του Γραφείου Τύπου Μαρία Μονδέλου, η οποία παρέστη και στην βραδιά αφήγησης παραμυθιών.

Τουριστικό άρθρο για την Ελλάδα στο περιοδικό “Wiadomosci Turystyczne” – Δηλώσεις προϊσταμένης Γραφείου Τύπου για τον τουρισμό

Το τουριστικό κλαδικό περιοδικό “Wiadomosci Turystyczne” («Τουριστικές Ειδήσεις»), στην ετήσια ειδική έκδοση “Planer Swiat 2012” που συνοδεύει το τεύχος Απριλίου και κυκλοφόρησε με την ευκαιρία της τουριστικής έκθεσης “Targi Turystyki i Wypoczynku LATO”, παρουσιάζει τους δημοφιλέστερους προορισμούς των Πολωνών (Κίνα, Κροατία, «Βόρεια Κύπρος», Αίγυπτος, Γαλλία, Ελλάδα, Ισπανία, Κένυα, Γερμανία, Νορβηγία, Πορτογαλία, Τυνησία, Τουρκία και Ιταλία), εστιάζοντας το ενδιαφέρον όχι μόνο στα τουριστικά αξιοθέατα, αλλά και σε χρήσιμες πληροφορίες κατά την διάρκεια της διαμονής των τουριστών στην επιλεγμένη χώρα.
Για την προετοιμασία του αφιερώματος στην Ελλάδα η δημοσιογράφος Marzena German συνεργάστηκε με το Γραφείο Τύπου.
Το περιοδικό διανέμεται σε 6.000 συνδρομητές του τουριστικού κλάδου και στην διάρκεια τουριστικών εκθέσεων. 
Στην τρισέλιδη ενότητα που είναι αφιερωμένη στην Ελλάδα και τιτλοφορείται «Συνάντηση με τον Δία», υπογραμμίζεται εισαγωγικά ότι «η Ελλάδα έχει κερδίσει την προτίμηση των πολωνών τουριστών χάρη στα μοναδικά μνημεία, τις υπέροχες ακτές και τις πανέμορφες παραλίες, τον καλό καιρό και την νωχελική ατμόσφαιρα».
Αναφέρονται πρακτικές πληροφορίες και στοιχεία που αφορούν μεταξύ άλλων στη γεωγραφική θέση, τον πληθυσμό, το κλίμα, την ξενοδοχειακή υποδομή, την ασφάλεια, το σύστημα υγείας, την γαστρονομία, τις τηλεφωνικές επικοινωνίες.
Δημοσιεύονται μικρές ενότητες όπου περιγράφονται τα σημαντικότερα μνημεία της Κρήτης, της Ρόδου, της Κέρκυρας, της «Ολυμπιακής Ακτής» (Κατερίνη, Λιτόχωρο κλπ).
Παρουσιάζονται, επίσης, «κορυφαίοι τουριστικοί προορισμοί στην Ελλάδα», όπως η Σαντορίνη, τα Μετέωρα, η Θεσσαλονίκη, η Πλάκα της Αθήνας και η Σύμη.
Στην ενότητα με τίτλο «Φιλοξενία και ιστορία», δημοσιεύονται δηλώσεις της προϊσταμένης του Γραφείου Τύπου:
«Η Ελλάδα αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς των Πολωνών για τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Οι ξένοι τουρίστες έχουν την ευκαιρία, σε όλη την διάρκεια του χρόνου, να πραγματοποιήσουν ένα μεγάλο ταξίδι στην ιστορία και την τέχνη μιας χώρας με ένα εκπληκτικό παρελθόν 4.000 ετών, αποτυπωμένο σε προϊστορικά, αρχαία, μεσαιωνικά και βυζαντινά μνημεία, σε έργα λαϊκής και σύγχρονης τέχνης και σε αριστουργήματα από το πέρασμα  άλλων πολιτισμών και θρησκειών.
Ιδιαίτερα το καλοκαίρι, διανύοντας τις ελληνικές ακτές και ταξιδεύοντας σε χιλιάδες ελληνικά νησιά, οι πολωνοί τουρίστες θα ανακαλύψουν μικρούς παράδεισους για ασφαλείς και ξένοιαστες διακοπές, θα απολαύσουν την περίφημη ελληνική φιλοξενία και την γαστρονομία που βασίζεται σε μοναδικής ποιότητας προϊόντα της ελληνικής γης.
Κατά την διάρκεια του φετινού καλοκαιριού, ο φίλος πολωνικός λαός θα έχει μοναδικές ευκαιρίες να γνωρίσει την Ελλάδα, απολαμβάνοντας ένα ανεπανάληπτο ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο του ελληνικού πολιτισμού. Σας περιμένουμε! 

 

Antiparos:Caves, History and Cycladic Charm

Paros has for years been a household name even to those who have never visited the Greek islands.
But Antiparos – just 30 minutes by boat from Parikia, the capital of Paros, or a mere six minutes by ferry from Paros’ popular Pounta Beach – has yet to be discovered by more than those who have already been initiated in its hidden treasures:
One of the oldest and loveliest stalactite and stalagmite caves in the world; the remains of a Venetian Castle built in 1440 to protect inhabitants from pirate raids; innumerable white churches with blue domes scattered all over the island; secluded emerald beaches.
On Faneromeni beach, at the small church of Panagia Faneromeni, the September 7 annual Festival will once again treat lucky visitors with grilled octopus, tsikoudia – and warm hospitality.

To the south-west of Antiparos lies uninhabited Despotiko islet, the archaeological findings of which are turning it into an Archaeological Park.

(GREEK NEWS AGENDA)

Η εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό-Τέσσερις ξένοι ανταποκριτές μιλούν για βελτίωση και δημοσιεύματα αλληλεγγύης

Τέσσερις Ευρωπαίοι δημοσιογράφοι, που εργάζονται στην Ελλάδα, συγκλίνουν στην άποψη ότι η εικόνα της Ελλάδας έχει αλλάξει προς το καλύτερο, είτε διότι οι αναφορές που γίνονται περιλαμβάνουν θετικά σχόλια και εκπέμπουν κάποια αισιοδοξία είτε διότι τα ρεπορτάζ έχουν απλώς λιγοστέψει.
«Το κλίμα άρχισε να αλλάζει αμέσως μετά τις εκλογές στη Ρηνανία-Βεστφαλία» μας λέει η Κορίνα Γιέσεν, ανταποκρίτρια της βερολινέζικης «Berliner Zeitung». «Η γερμανική κυβέρνηση συμφώνησε στο πακέτο στήριξης, προβλήματα ανέκυψαν και για άλλες χώρες και στο στόχαστρο βρέθηκαν πλέον οι τράπεζες. Η ατμόσφαιρα για την Ελλάδα άλλαξε και άρχισαν να βγαίνουν στον Τύπο δημοσιεύματα αλληλεγγύης προς την Ελλάδα. Αναφορές του είδους, “τώρα είναι η καλύτερη εποχή για διακοπές στην Ελλάδα”, “κανένας κίνδυνος για τους Γερμανούς”, “οι Ελληνες ακόμη αγαπούν τους Γερμανούς” έκαναν όλο και συχνότερα την εμφάνισή τους. Στο βάθος όμως, εκτός από αλληλεγγύη, κρύβονταν και οι ευκαιρίες από τις φθηνότερες τιμές στα τουριστικά καταλύματα» επισημαίνει η κ. Γιέσεν.
«Κανείς στο εξωτερικό δεν αμφισβητεί την προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να ανατρέψει τα δεδομένα» τονίζει η Χελένα Σμιθ, ανταποκρίτρια του βρετανικού «Guardian». «Ο δρόμος είναι μακρύς και δύσκολος, όπως επισημαίνω και σε σημερινό εκτενές άρθρο με την ευκαιρία της επίσκεψης των ξένων διαπραγματευτών, αλλά υπάρχουν σαφείς ενδείξεις αισιοδοξίας. Επικαλούμαι μάλιστα και σχετικό άρθρο της γερμανικής οικονομικής εφημερίδας “Handelsblatt” που τόνισε ότι για τον τρόπο με τον οποίο μειώνονται τα ελλείμματα οι Ευρωπαίοι μπορούν να διδαχθούν περισσότερο από την Ελλάδα παρά από τη Γερμανία». «Σε σχέση με την προηγούμενη κυβέρνηση, η εικόνα της σημερινής είναι η μέρα με τη νύχτα» τονίζει η κ. Σμιθ, η οποία στο χθεσινό άρθρο της επισημαίνει ότι οι κινήσεις αναδιάρθρωσης δεν θα είναι εύκολες σε καθεστώς οικονομικής ύφεσης, με πολλούς Ελληνες να ασκούν δριμεία κριτική στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, «αν και κατ’ ιδίαν παραδέχονται πως μόνον η εξωτερική παρέμβαση μπορούσε να αναγκάσει το αναξιόπιστο πολιτικό σύστημα» να πάρει μέτρα.
«Η αντιστροφή στην εικόνα της Ελλάδας είναι εμφανής» λέει ο Αντόνιο Φεράρι, αναλυτής της ιταλικής «Corriere della sera» που ασχολείται επί δεκαετίες με θέματα Ελλάδας, Μέσης Ανατολής και Βαλκανίων: «Υπάρχει η αίσθηση ότι τα χειρότερα πέρασαν, αν και είναι δύσκολο να προβλεφθούν οι αντιδράσεις του κόσμου στην Ελλάδα αλλά και άλλες χώρες το φθινόπωρο, τότε που οι πολίτες θα νιώσουν στο πετσί τους τις συνέπειες των μέτρων». Ο κ. Φεράρι μάς θυμίζει ότι εξαρχής η Ιταλία δήλωσε την αλληλεγγύη της στην Ελλάδα, αλλά και ότι τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης ελάχιστα ασχολήθηκαν με ηθικοπλαστικές πλευρές της κρίσης, όπως έκαναν οι Γερμανοί. «Συμβάλλουν οι συγγένειες στη νοοτροπία αλλά και προβλήματα όπως η φοροδιαφυγή που υπάρχουν και στην Ιταλία. Ειλικρινώς φοβόμουν χειρότερες αντιδράσεις, που προς το παρόν δεν είδαμε. Ισως βοηθούν και οι καλοκαιρινές διακοπές. Ισως κάποιοι κατάλαβαν ότι δεν μπορείς από τη μια να καταγγέλλεις ένα κράτος και από την άλλη να πιέζεις για να εξασφαλίζεις προμήθειες εξοπλισμών»…
Ανταποκρίτρια του πρώτου κρατικού τηλεοπτικού σταθμού της Γερμανίας ARD, η Σουζάνε Μπάουζινγκερ μας μιλά για «στάση αναμονής» των γερμανικών μέσων. «Οι εποχές που στέλναμε καθημερινώς αναλυτικά ρεπορτάζ για το πώς λειτουργούν τα ελληνικά σχολεία, τα νοσοκομεία, οι δημόσιες υπηρεσίες και το συνταξιοδοτικό σύστημα πέρασαν. Το ενδιαφέρον αμβλύνθηκε και αυτό δημιουργεί τη διαφοροποιημένη εικόνα για την Ελλάδα, ειδικά στην τηλεόραση που λειτουργεί βραχυπρόθεσμα και χωρίς να επανέρχεται εύκολα στα θέματα. Ισως εάν έχουμε και πάλι μεγάλες διαδηλώσεις, επεισόδια και ταραχές να δημιουργηθεί και πάλι ενδιαφέρον. Εως τότε οι αναφορές περιορίζονται στα πιο ειδικά μέσα ενημέρωσης».
(Ελευθεροτυπία, 27/7/2010)

Προβολή του ελληνικού τουρισμού στο πολωνικό περιοδικό “Przeglad”

Cefalonia-Myrtos

Το περιοδικό Przegląd (τεύχος 29/25.07) με τίτλο «Η Ελλάδα πιο κοντά στον ήλιο» και υπότιτλο «Στα μέρη όπου ξεκουράζονται οι τουρίστες, επικρατεί ηρεμία και δεν φαίνεται η κρίση», δημοσιεύει τρισέλιδο άρθρο του Bronisław Tumiłowicz, όπου η Ελλάδα προβάλλεται ως δημοφιλής και ασφαλής τουριστικός προορισμός.
Στην εισαγωγή επισημαίνεται ότι την Ελλάδα κοιτίδα της δημοκρατίας, της επιστήμης και των καλών τεχνών, επισκέπτονται ετησίως 18 εκατομμύρια τουρίστες από διάφορα μέρη του κόσμου, καθώς η χώρα προσφέρει ιδανικές συνθήκες για διάφορες μορφές τουρισμού και μεγάλη ποικιλία τουριστικών μνημείων.
Στην ενότητα «Ζεστά, ηλιόλουστα και … φθηνά», σημειώνεται ότι «το τελευταίο διάστημα, αυτή η ειδυλλιακή και άνευ προβλημάτων εικόνα της Ελλάδας επλήγη από τις αναφορές που σχετίζονταν με την οικονομική κρίση και το υψηλό χρέος της χώρας. Όταν έφθασε η τουριστική περίοδος, οι τουρίστες άρχισαν να αναρωτιούνται εάν σε αυτή την όμορφη χώρα, όπου το κλίμα εγγυάται πάνω από 300 ηλιόλουστες ημέρες τον χρόνο, θα αντιμετώπιζαν κάποια δυσάρεστα επεισόδια ή περιορισμούς, εάν πράγματι λειτουργεί άψογα η τουριστική υποδομή […] Ορισμένοι τουρίστες άρχισαν να αναζητούν άλλα μέρη για να περάσουν τις διακοπές τους.
Την στιγμή που οι γεμάτες θέλγητρα τοποθεσίες, που βρίσκονται μακριά από την Αθήνα, και τα απομονωμένα από την ηπειρωτική χώρα καταπληκτικά νησιά, ζουν με το δικό τους ρυθμό. Εξαιτίας κάποιων δυσκολιών οι τιμές αυξήθηκαν, όμως δεν επηρεάζουν τις τουριστικές υπηρεσίες που παρέχονται. Επιπρόσθετα, τα τουριστικά γραφεία έχουν συνάψει συμφωνίες για τις τιμές των ξενοδοχείων από το 2009, γεγονός που συνεπάγεται την σταθερότητα των τιμών των υπηρεσιών. Όσοι επέστρεψαν από τις φετινές διακοπές στα ελληνικά νησιά, επιβεβαιώνουν αυτές τις πληροφορίες . Ήταν υπέροχα – ζεστά, ήρεμα και … φθηνά. Ο τουριστικός τομέας αντέδρασε όπως επιβάλλει η οικονομία της αγοράς».

Naxos island-Chora

Στο δημοσίευμα προβάλλονται δηλώσεις της Γραμματέως Επικοινωνίας του ΓΤΕ Βαρσοβίας, Μαρίας Μονδέλου, όπου σημειώνεται ότι «τα ξενοδοχεία αναμένεται να μειώσουν τις τιμές κατά 10%, συμπεριλαμβανομένων και των τελευταίων αυξήσεων του Φ.Π.Α. Θα καταργηθούν τα τέλη προσγείωσης των αεροπλάνων στα αεροδρόμια, με εξαίρεση μόνο τις πτήσεις εσωτερικού στο διεθνές αεροδρόμιο της Αθήνας». «Όπως διαβεβαιώνει η κυρία Μονδέλου, η κυβέρνηση θα συνεργαστεί και με τους ξενοδόχους και με τους τοπικούς τουριστικούς φορείς για να καλύψει το επιπρόσθετο της παραμονής των τουριστών που θα πρέπει να παρατείνουν τις διακοπές τους στην Ελλάδα, για παράδειγμα λόγω διαδήλωσης ή φυσικής καταστροφής».
Στην ενότητα «Νησιά ηρεμίας», επισημαίνεται ότι τα πολωνικά τουριστικά γραφεία ή οι εκπρόσωποι μεγάλων διεθνών ταξιδιωτικών γραφείων που δραστηριοποιούνται στην Πολωνία και εξειδικεύονται στη διοργάνωση διακοπών στην Ελλάδα, διαβεβαιώνουν ότι η οικονομική κατάσταση της Ελλάδας δεν επηρεάζει άμεσα τους τουρίστες που παραθερίζουν στη χώρα. Οι διαδηλώσεις πραγματοποιούνται στην Αθήνα, ενώ οι Πολωνοί πελάτες παραθερίζουν κυρίως στην Κρήτη, την Κω, την Κέρκυρα, τη Ρόδο, τη Ζάκυνθο ή την Ολυμπιακή Ριβιέρα και επομένως, δεν νιώθουν οποιεσδήποτε ανησυχίες, ούτε διαπιστώνουν οποιεσδήποτε αλλαγές προς το χειρότερο. Εξάλλου τα τουριστικά γραφεία παρακολουθούν την κατάσταση επί τόπου και προβαίνουν στις ανάλογες ενέργειες».
Στο δημοσίευμα, αφού παρουσιάζονται προσφορές τουριστικών γραφείων, σημειώνεται ότι «οι κάτοικοι της Ελλάδας διαβεβαιώνουν ότι οι απεργίες ή οι διαδηλώσεις δεν θα απειλήσουν την ξεκούραση των τουριστών, μάλιστα δηλώνουν έκπληξη όταν πληροφορούνται ότι τα Μ.Μ.Ε. στην Πολωνία ενημερώνουν για γεγονότα που αγνοούνται ακόμη και από τις ελληνικές εφημερίδες και τους τηλεοπτικούς σταθμούς».

Magnesia region

Στην τελευταία ενότητα «Ασφαλής χώρα» υπογραμμίζεται ότι σε σύγκριση με άλλες δημοφιλείς στην Πολωνία χώρες, όπως η Τουρκία ή η Αίγυπτος,  η Ελλάδα είναι «η ασφαλέστερη χώρα που προσφέρει ύψιστο επίπεδο ξεκούρασης. Δεν σημειώθηκαν επιθέσεις ή απόπειρες κατά τουριστών. Οι εσωτερικές τριβές των πολιτικών δυνάμεων δεν έχουν καμία επίπτωση στους τουρίστες.
Διαφορετικά παρουσιάζεται η κατάσταση στην Αίγυπτο ή την Τουρκία. Πολύ σημαντική σε αυτή την περίπτωση είναι η στάση των κατοίκων της Ελλάδας – έχουν συνείδηση της δύσκολης οικονομικής κατάστασης, διότι αυτή επηρεάζει τα νοικοκυριά τους και ο κάθε Έλληνας ανησυχεί για το μέλλον του. Όμως ταυτόχρονα οι Έλληνες έχουν επίγνωση ότι από την τουριστική κίνηση στη χώρα τους εξαρτώνται πολλά. Τα έσοδα από τον τουρισμό ανταποκρίνονται στο ένα πέμπτο της εγχώριας παραγωγής».
Καταληκτικά ο Bronisław Tumiłowicz υπογραμμίζει ότι «περπατώντας στους γραφικούς δρόμους των παραθαλάσσιων τουριστικών περιοχών, μπορεί να εντυπωσιαστεί κανείς με την ηρεμία και την παράδοση που χαρακτηρίζει αυτά τα μέρη. Παρά την ελληνική κρίση, οι καφετέριες και τα εστιατόρια εξακολουθούν να είναι γεμάτα ανθρώπους που μπορούν να περνούν εκεί μερικές ώρες, διότι οι Έλληνες – όπως οι ίδιοι παραδέχονται – ξέρουν να αντλούν από τη ζωή τόσα όσο κανένας άλλος λαός. Και γι` αυτό αξίζει να τους επισκεφθεί κανείς».

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ “Γιατί το Βυζάντιο”

Γλύκατζη-Αρβελέρ Ελένη

Γιατί το Βυζάντιο

Το «Γιατί το Βυζάντιο», το καινούργιο βιβλίο της Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ, γραμμένο απευθείας στα ελληνικά, αποτελεί ένα απόσταγμα σχεδόν βιωματικό, από την πολύχρονη διδασκαλία της διαπρεπούς βυζαντινολόγου στη Σορβόννη. Απευθύνεται στο ευρύ κοινό και ειδικά σε εκείνους που τους απασχολεί το ζήτημα της ελληνικής ιστορικής συνέχειας.
«Το πόνημα αυτό», αναφέρει η ίδια, «απευθύνεται σε όσους από τους Νεοέλληνες ταλανίζονται με το πρόβλημα της ελληνικής ιστορικής συνέχειας και στους ξένους (κυρίως τους Δυτικοευρωπαίους και τους Αμερικανούς βλαστούς τους) που αρκούνται στην επιλεκτική γνώση του παρελθόντος τους, άσχετα από κάθε ιστορική πραγματικότητα και με μόνο μέλημα τη δικαίωση μιας σύγχρονης πολιτικής προσέγγισης, που υπαγορεύουν συμφέροντα και ενδιαφέροντα, ξένα συχνά από την ιστορία και το αντικείμενό της».
Η συγγραφέας επιχειρεί να αποσαφηνίσει το Βυζάντιο δια του Βυζαντίου, με πολλαπλές αναφορές σε κείμενα – κλειδιά (Τριακονταετηρικός του Ευσεβίου, Κοσμογραφία του Κοσμά Ινδικοπλεύστη, Τακτικά του Λέοντος ΣΤ’ τυο Σοφού, Βίος Ιακώβου του Νεοφωτίστου, Σχόλια του Τζέτζη, Επαναγωγή κ.ά.), τα οποία, κατά τη γνώμη της, εκφράζουν συνοπτικά τα χαρακτηριστικά της βυζαντινής ψυχοσύνθεσης ή σημαδεύουν παραστατικά τομές και στροφές της ιστορίας του Βυζαντίου.
Ο στόχος της Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ είναι ο εξής, όπως τον διατυπώνει στον Πρόλογό της: «Να βάλω, κατά το δυνατόν, έστω εκ του πλαγίου και λάθρα σχεδόν, το Βυζάντιο στη θέση που τα επιτεύγματά του μας υπαγορεύουν: να πω συνοπτικά, εννοώ, αυτά που το αναδεικνύουν ως την πρώτη ευρωπαϊκή αυτοκρατορία και που εξηγούν, όχι μόνο το πολιτιστικό μεγαλείο του (και αυτό ανεπαρκώς ακόμη γνωστό), αλλά και την ασυνήθη για παγκόσμια δύναμη (όπως ήταν κάποτε το Βυζάντιο) μακροβιότητά του».
Η επιλογή των θεμάτων που αναπτύσσονται σχετίζεται κυρίως με φαινόμενα μακράς διαρκείας και μπορούν να ερμηνεύσουν το «Γιατί» της βυζαντινής πολιτικής εμβέλειας (εξ ου και ο τίτλος «Γιατί το Βυζάντιο»).
Αναλύονται οι σχέσεις της πολιτείας με την εκκλησία (αυτοκράτορα και πατριάρχη), του κέντρου με την περιφέρεια (Κωνσταντινούπολης και επαρχιών), του Βυζαντίου με τους πολυποίκιλους γείτονές του, φίλους, συμμάχους ή εχθρούς. Οι συνοριακές συρρικνώσεις, οι δογματικές διαμάχες, οι στρατιωτικοπολιτικές αντιπαλότητες και οι άνισες κοινωνικές διαβαθμίσεις που ρύθμιζαν την καθεστηκυία τάξη εξηγούν τη δυσκολία της βυζαντινής κοινωνίας αλλά και της πολιτικής να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των καιρών. Η πτώση της αυτοκρατορίας πρώτα στα χέρια των Σταυροφόρων (1204) και τελικά στους Οθωμανούς (1453) προλογίζουν την χαλεπότητα της μετέπειτα εποχής που θεμέλιό της ωστόσο μένει η πολύχρονη βυζαντινή εμπειρία: θρησκευτική, ιδεολογική και βιωματική. Απόηχός της ως τις μέρες μας μπορεί να θεωρηθεί η αμφίσημη σχέση των Νεοελλήνων με τη Δύση και με την Ανατολή, πρόβλημα της νεοελληνικής ταυτότητας.
Εκδόσεις: Ελληνικά Γράμματα

Greece`s Ottoman Past

(GREEK NEWS AGENDA) Approximately six hundred relics of the Ottoman period were found in Greece, according to a research study, conducted by the Istanbul-based Marmara University Professor Neval Konouk, during the last 2,5 years, commissioned by the Turkish ministry for Foreign Affairs, in 2007. 

According to Dr. Konouk’s comments to the Turkish daily Aksam on February 8, the complete survey will take the form of eight volumes, when completed in 2015, and the texts will be in Turkish, English and Greek.  
According to her research, much more Ottoman relics have been preserved, than originally considered.
As Dr. Konouk noted, “a tenth of the Ottoman relics located in Greece, representing 600 cases in total, have been saved.”  
In a relative development, the Greek Ministry of Culture has published in Greek and English, a 494 – pages special volume, titled “Ottoman Architecture in Greece.”
Institute for Neohellenic Research: Ottoman Epigraphy; Foundation of the Hellenic World: Ottoman Period

A farewell to philosopher Axelos

(GREEK NEWS AGENDA) Philosopher Kostas Axelos died on February 4, at the age of 85 in Paris where he had been living since 1945.

Axelos was born in Athens in 1924 and, at the end of 1945, with the help of then director of the French Institute in Athens Octave Merlier, he boarded the legendary ship Mataroa to Paris along with 200 other young Greeks who were thus saved from the ravages of the impending civil war.
He studied philosophy at the Sorbonne, and then taught there from 1962-1973. He was a columnist and later editor of the pioneering, at the time, magazine “Arguments” (1956-1962).
He also founded and, since 1960, directed, in tandem with “Arguments,” the philosophical series of the “Editions de Minuit,” which also published most of his own books.
Axelos wrote 24 books and a plethora of texts in French, Greek and German, which have been translated into 16 languages.
Axelos interview with Radical Philosophy (2005): Mondialisation without the world
Du côté de Desmos: www.desmos-grece.com  (in French)

Ζακλίν ντε Ρομιγύ “Μαθήματα ελληνικών”

Χωρίς όραση, η 96χρονη γαλλίδα ελληνίστρια Ζακλίν ντε Ρομιγύ εξακολουθεί να γράφει για την επικαιρότητα των αρχαίων ελληνικών, δίνοντάς μας σύντομα μαθήματα γλώσσας.
Σε μια εποχή έντονων ανακατατάξεων η 96χρονη Ζακλίν ντε Ρομιγύ εξακολουθεί να είναι η πιο ζωηρή υπέρμαχος μιας υπόθεσης φαινομενικά χαμένης: της διατήρησης των ελληνικών γραμμάτων στα ευρωπαϊκά σχολεία. Η συγκυρία είναι δύσκολη. Πρώτον, τίθεται το ερώτημα πόσες πιθανότητες έχει η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας να επιζήσει στον καιρό της «ψηφιακής επανάστασης» και της διάδοσης του Διαδικτύου. Και σαν να μην έφτανε αυτό, εδώ και μισό αιώνα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες πλήττει τις κλασικές σπουδές μια ιδιαιτέρως σοβαρή και επικίνδυνη κρίση. Εκδηλώθηκε αντίδραση στην ιδέα ότι τα αρχαία έργα ήταν ανέκαθεν ανώτερα. Υποστηρίχτηκε η άποψη ότι έχουμε «κατακλυστεί από τα ελληνικά!». Δημιουργήθηκαν έριδες που θα μπορούσαν να συνοψιστούν στον τίτλο «Διαμάχη ανάμεσα στους Αρχαίους και στους Σύγχρονους». Σε αυτόν τον αγώνα η μεγάλη κυρία των ελληνικών γραμμάτων προχωρεί για άλλη μία φορά ένα βήμα μπροστά από την εποχή της. Προβλέπει ότι η κρίση θα είναι σύντομη. Και προκειμένου να μην τρέφει κανείς καμία αμφιβολία ως προς αυτό, αφήνει μία ακόμη παρακαταθήκη στους επιγόνους της με το βιβλίοΜαθήματα ελληνικών(γαλλικός τίτλος:Ρetites lecons sur le grec ancien, δηλαδή Σύντομα μαθήματα αρχαίων ελληνικών ), το οποίο έγραψε το 2008 αμέσως μετά τοΡourquoi la Grece? (Γιατί η Ελλάδα;). Αυτή τη φορά απλώς χρειάστηκε τη συνεργασία της πρώην μαθήτριάς της, επίσης ελληνίστριας, Μονίκ Τρεντέ.
 Η συγγραφέας μάς θυμίζει ότι η εν λόγω διαμάχη δεν είχε τη δύναμη να ανακόψει τη διάδοση των ελληνικών, τα οποία συνέχισαν να διδάσκονται όλο και πιο έντονα όχι μόνο στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες αλλά και στον Νέο Κόσμο, ενώ ακόμη πολλά έργα της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας αντλούν την έμπνευσή τους από την Ελλάδα. Η Ελλάδα, ο μύθοι της, οι ήρωές της εξακολουθούν να είναι «στη μόδα»… Και αυτό δεν είναι διόλου παράξενο. Με βάση τη σύντομη ιστορική αναδρομή της ντε Ρομιγύ σε αυτό το βιβλίο, στο σημείο που μπορεί να νομίσει κανείς ότι όλα τελειώνουν για την ελληνική γλώσσα, εκεί ακριβώς όλα αρχίζουν. «Συνέβη αυτό όταν το Βυζάντιο, τη μόνη ελπίδα που είχε απομείνει για να διατηρηθεί ζωντανή η ελληνική γλώσσα, έπεσε στα χέρια των Τούρκων. Αντί να πεθάνει η ελληνική γλώσσα μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους, ήταν ακριβώς τότε που πολλοί Ελληνες της Κωνσταντινούπολης μετανάστευσαν στην Ευρώπη, εκδηλώθηκαν κάποιες προσπάθειες αναβίωσης των ελληνικών στη Φλωρεντία, άρχισε ο Ερασμος στο Ρότερνταμ να προτρέπει ολόκληρη την Ευρώπη να μάθει ελληνικά, ήρθε και η ανακάλυψη της τυπογραφίας το 1440 και συνέβαλε καθοριστικά όχι μόνο στη διάδοση των γραμμάτων και στην κυκλοφορία των γλωσσών, αλλά και στην εξάπλωση της διδασκαλίας των ελληνικών (…). Και αν νιώθουμε ότι μπαίνουμε σε έναν νέο Μεσαίωνα, αν οι μελετητές των αρχαίων γλωσσών, που αρχίζουν να σπανίζουν πλέον στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, θυμίζουν αναπόφευκτα τους αντιγραφείς του 13ου αιώνα που με τον ζήλο τους κρατούσαν άσβεστη τη φλόγα στα κελιά των μοναστηριών, μπορούμε τουλάχιστον να ελπίζουμε, καθώς όλα οδεύουν πιο γρήγορα σήμερα από ό,τι στο παρελθόν, ότι η κρίση θα είναι σύντομη και θα παρέλθει γρήγορα».
Η Ζακλίν ντε Ρομιγί μοιάζει να έχει υπόψη της την πολύ σύγχρονη φαινομενολογία των προβλέψεων όταν αποφαίνεται στα Μαθήματα ελληνικών: «Οπως και να ΄χει- και για να παραμείνουμε στην εκπληκτική ιστορία μιας εξελικτικής πορείας που μας οδηγεί από τον 15ο αιώνα π.Χ. μέχρι τον 21ο- το σίγουρο είναι πως σαστίζει κανείς μπροστά στη δύναμη με την οποία διαδόθηκε η ελληνική γλώσσα μέσα από τόσες κρίσεις και αναγεννήσεις». Υπάρχει μια σιωπηρή υπόσχεση σε μια διαδικασία φυσιολογικής ανάπτυξης, την οποία εγγυάται η φύση. Πώς εξηγείται όμως το συγκεκριμένο φαινόμενο; Ο πρώτος λόγος που συνέβαλε καταλυτικά στην εξάπλωση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας ανά τους αιώνες ήταν η άρρηκτη σχέση η οποία συνέδεσε τη γλώσσα με τη θαυμαστή ακτινοβολία των έργων που γράφηκαν σε αυτήν. Πέρα από το ότι η Ελλάδα επινόησε διαδοχικά όλα σχεδόν τα λογοτεχνικά είδη, σχεδόν όλους τους μύθους και μεγάλο αριθμό σπουδαίων φιλοσοφικών δογμάτων, η ελληνική γλώσσα δεν αποτελεί μόνο μέσο πρόσβασης στα ίδια τα κείμενα. Είναι εξίσου αλήθεια ότι το ποιόν της ελληνικής γλώσσας διαμόρφωσε το ποιόν των έργων. 
Οπως επιχειρεί να δείξει η συγγραφέας σε αυτό το ύστατο εγχειρίδιο ελληνικών με πλήθος παραδειγμάτων, τα λογοτεχνικά έργα επιβλήθηκαν μέσα στους αιώνες ακολουθώντας μια συνεχή ροή από επινοήσεις που επέτρεπαν στη γλώσσα να ανανεώνεται, προσδίδοντάς της μια αίσθηση γλωσσικής έκφρασης η οποία συνδυάζει ακρίβεια και ομορφιά. Εκπλήσσεται κανείς από την ικανότητα της γλώσσας αυτής να εκφράζει τόσες ποιητικές και φιλοσοφικές ανακαλύψεις, σημειώνει η Ρομιγύ. Το πυκνό αισχύλειο ύφος συνοδεύεται από υποβλητικές παρομοιώσεις και επινοήσεις λέξεων σπάνιας τόλμης: «αργυραμοιβός σωμάτων» ήταν ο θεός του πολέμου Αρης, σαν μικροτραπεζίτης που αντάλλασσε τους νεκρούς όπως ανταλλάσσουμε νομίσματα. Η ευρηματικότητα συνεχίζεται όταν αποκαλεί την ωραία Ελένη «πολυλάνωρ», δηλαδή γυναίκα με πολλούς άντρες, ενώ για το όνομά της σχολιάζει ότι Ελένη σημαίνει «ελένας» (από το ελείν και ναυς), «αυτή που ρημάζει τα καράβια» (Καραβοπνίχτρα). Μάλιστα, η ευφάνταστη υβριστική έκφραση του Αριστοφάνη «κρουνοχυτρολήραιον ει»- λέξη που κατασκεύασε ο ποιητής από τον κρουνό (πηγή), τον χύτρο (τσουκάλι) και το ληρέω (μωρολογώ), για να πει «είσαι ανόητος πολυλογάς»- έχει επιβιώσει, κάτι που πιθανότατα γνώριζε η Ρομιγύ αλλά όχι οι αναγνώστες της, παραλλαγμένη ως τις μέρες μας: «είσαι κρασοκανάτας». ΄
Τα πράγματα σοβαρεύουν όταν έχουμε τη δημιουργία λέξεων ή παραγώγων που επιτρέπουν ακριβέστερη νοηματοδότηση σε ιδέες και νοήματα. «Σήμερα είμαστε σε θέση να αποτιμήσουμε το μέγεθος της αθηναϊκής ευρηματικότητας η οποία, ακριβώς στο κατώφλι του 5ου αιώνα π.Χ., δημιούργησε εντελώς συνειδητά τη λέξη «δημοκρατία». Ο όρος επινοήθηκε ταυτόχρονα με το πολιτικό σύστημα που περιέγραφε και που ίδρυσαν τότε οι Αθηναίοι» γράφει η Ρομιγύ. Την ίδια εποχή γίνεται η διάκριση μεταξύ «ηγεμονίας» και «αυτοκρατορίας», δημοκρατίας και δημαγωγίας, ταξινομούνται οι διάφορες μορφές συγκρότησης μιας πολιτείας. «Ολα αυτά εγγράφονται στον 5ο αιώνα, στον αιώνα της αθηναϊκής ακτινοβολίας, αλλά εγγράφονται πλέον και στις οριστικές κατακτήσεις του πνεύματος και της γλώσσας». Η επινόηση λέξεων και ο εμπλουτισμός του λεξιλογίου πήγαιναν μαζί με την εκλέπτυνση της πολιτικής ανάλυσης. Και παρ΄ όλο που η ελληνική θεωρείται σήμερα νεκρή γλώσσα, μια πλειάδα λέξεων που κατασκευάζονται στη Δύση για να προσδιορίσουν νέες πραγματικότητες είναι ελληνικές- το τηλέφωνο, ο φιλοτελισμός, η ψυχανάλυση. Ακόμη και το όνομα Ευρώπη είναι ελληνικό. Ανήκει στην πριγκίπισσα που ερωτεύεται ο Δίας όταν τη βλέπει να παίζει με τις φίλες της στην παραλία της Σιδώνας. «Είτε μιλάμε για γλώσσα είτε για λογοτεχνία ή για τέχνη, η ελληνική κληρονομιά δεν είναι απλώς μια κληρονομιά κοινή σε όλους τους λαούς της Ευρώπης» καταλήγει η Ρομιγύ. «Είναι ο αρχικός πυρήνας, η “μαγιά” θα λέγαμε της Ευρώπης». Και ακόμη παραπέρα: με τρόπο σταθερό και επίμονο, μέσα από την αρχαία τραγωδία ή την πολιτική επιστήμη, τη μυθολογία ή την ιστορία, το ελληνικό πνεύμα επικεντρώθηκε στην «ανθρώπινη κατάσταση» και όχι στις ιδιαιτερότητες του «ιδιωτεύοντος» ανθρώπου.
«Είναι σίγουρο ότι οι Ελληνες και βίαιοι ήταν, και πολέμους, ακόμα και εμφύλιους, έκαναν. Αυτά είναι τα γεγονότα. Αλλά, όμως, υπάρχουν και τα κείμενα. Κι αυτά εκφράζουν ομόθυμα την άποψη ότι είναι φοβερό να ζει κανείς μέσα στη βία, ότι πρέπει να την ελαττώσουν και να τη σταματήσουν. Ολα τα αρχαία ελληνικά κείμενα που μας έχουν παραδοθεί καταδικάζουν τον πόλεμο με τέτοια δύναμη που παραμένουν μέχρι σήμερα πρότυπα» είπε η αδιαφιλονίκητη μεγάλη κυρία των ελληνικών σπουδών σε παλαιότερη συνέντευξή της στο περιοδικό «Le Ρoint». Για αυτόν τον λόγο έμαθε ελληνικά ο Λουκιανός από τα Σαμόσατα της Συρίας τον 2ο αιώνα μ.Χ., και έγινε τόσο διάσημος συγγραφέας που ενέπνευσε τον Ερασμο στο Ρότερνταμ, τον 15ο αιώνα, ο οποίος βοηθάει τώρα με τη σειρά του τους νεαρούς απογόνους των Γαλατών χιλιόμετρα μακριά από την πατρίδα του να ανακαλύψουν την ελληνική γλώσσα. Κατά τη Ζακλίν ντε Ρομιγύ, η κρίση της εποχής μας αφορά ουσιαστικά στην πραγματικότητα την οργάνωση της εκπαίδευσης διότι, κατά γενική ομολογία, τα ελληνικά απολαμβάνουν την εύνοια των περισσοτέρων μας.
Εκδόσεις Ωκεανίδα
(Πηγή: Το Βήμα)

Γιώργος Σκαμπαρδώνης “Μεταξύ σφύρας και Αλιάκμονος”

 

Σκαμπαρδώνης Γιώργος

Μεταξύ σφύρας και Αλιάκμονος

Ένα χρόνο μετά το μυθιστόρημα «Όλα βαίνουν καλώς εναντίον μας» για το Μάρκο Βαμβακάρη, ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης επανέρχεται με μια συλλογή διηγημάτων, γραμμένων από το 2004 έως τα μέσα του 2009.
Στα διηγήματα αυτά κυριαρχούν κι επανέρχονται θέματα από το οικείο σύμπαν του συγγραφέα: τα άφεγγα μέρη, οι αναδιπλώσεις της μνήμης, οι υπόγειες κρύπτες. Το ανεπαλήθευτο, το παίγνιο, οι εμμονές: το νερό, η θάλασσα, η υπέρβαση της αντοχής, η απώλεια. Οι δύσκολες σχέσεις, η φθορά, η κρίσιμη στιγμή που φέρνει την αλλοίωση και σε ορίζει. Η μοναχικότητα, τα ζώα, ο φόβος, η πνιγμονή, ο ακρωτηριασμός, η πτήση, το αναπάντεχο. Η μεγάλη αναμονή, η ματαιότητα, η Ιστορία που διαβρώνει το τώρα. Η ειρωνεία του τυχαίου που μεταβάλλει τα πάντα. Τα μεγάλα κατορθώματα που γλυκαίνουν παλιές μαχαιριές. Το κενό, ως μουσική που πυκνώνει και παρηγορεί.
Σταθερά θέματα που φεύγουν, επανέρχονται μεταμφιεσμένα κι αντανακλούν σε 27 διηγήματα υφασμένα πάνω σε σταθερές, αόρατες γραμμές και σε ρευστά σχέδια, μεταξύ μιας ύπερθεν μοίρας και του σουρεαλισμού της πραγματικότητας, μεταξύ σφύρας και Αλιάκμονος.
Εκδόσεις Ellinika Grammata, συλλογή Σύγχρονη Ελληνική Πεζογραφία 

 

 

  

the writer G. Skambardonis

 

Giorgos Skambardonis “Metaxy sfyras kai Aliakmonos” 

One year after his last novel “Ola vainoun kalos enantion mas”, the writer and journalist Giorgos Scambardonis has recently published a book of narrations, written during the period 2004-2009.
Twenty-seven short stories (editions Ellinika Grammata), about some of the writer`s familiar themes, such as the water, the sea, difficult relationships, animals, fear, loneliness, vanity, loss, memory, the history that alterates the present, the irony of the unexpected that changes everything, the exceeding of endurance, the long waiting.
Constant subjects that come back in a different manner, linked with invisible lines, between a fate from above and the surrealism of real life.